Έκκληση του Πωλ Ελυάρ στους στρατιώτες του μοναρχοφασιστικού στρατού στο μέτωπο του Γράμμου (Ιούνης 1949)
Γιοι της Ελλάδας,
Απευθύνομαι σ' εσάς τους αγρότες, τους εργάτες, τους διανοούμενους που υπηρετείται αναγκαστικά στο στρατό μιας κυβέρνησης που δεν σας εκπροσωπεί.
O Ευγένιος -Αιμίλιος -Πωλ Γκρεντέλ όπως ήτανε το όνομά του , γεννήθηκε το 1895 κοντά στο Σηκουάνα . Το 1916 κυκλοφόρησε πλακετα πολυγραφημένη και χρησιμοποίησε το επώνυμο της γιαγιάς του από το γένος της μάνας του : Ελυάρ .
Είναι ένας από τους ιδρυτές του Σουρρεαλισμού το κίνημα που έφερε πραγματική επανάσταση στην τέχνη .ημιούργησε ένα νέο κίνημα που η ποίηση αποσπάστηκε από τοπαρελθόν , αρνήθηκε την ομοιοκαταληξία και κατόρθωσε να αλλάξει όχι μόνο την εσωτερική μορφή αλλά και την ουσία δίνοντας στην ποίηση κοινωνικό περιεχόμενο .Από τα πρώτα του ποιήματα , τα πουλιά , τα ζώα , τα πράγματα και κυρίως ο έρωτας και η ελευθερία είναι τα κυριαρχικα του μοτίβα.Από τις αρχές του Β παγκοσμίου πολέμου κάνει στροφή προς την αγωνιστική ποίηση χωρίς να αρνηθεί τα σουρρεαλιστικά σύμβολα. Ο υποκειμένικός κόσμος του καλλιτέχνη έδωσε τηθέση του στην αντικειμενική πραγματικότητα κι έτσιήρθε σε επαφή με τα ευρύτερα λαικά στρώματα .
Το ποιητικό σύμπαν του Ελυάρ είναι ένας κόσμος πραγματικός ένας κόσμος που δεν υποφέρει από καμμιά μεταφυσικη αγωνία , αλλά υποφέρει γιατί του λείπουν τα στοιχειώδη εκείνα πράγματα που κάνουν τη ζωή υποφερτή.
Είναι απαραίτητο βέβαια για να ξεχωρίσει ένας ποιητής και να προστεθεί στους μεγάλους να κάνει μια τομή στην τέχνη . Και το κατόρθωσε γιατί πέρα απότις ενέργειές του με τη συμμετοχή του στο κίνημα του Σουρρεαλισμού και τους αγωνες του για την ειρηνη και την ελευθερία έχει συνδέσει το όνομά του με τα ουμανιστικά ιδεώδη . Σε όλα του τα ποιήματα υπάρχει μια παιδική αθωότητα .Τραγούδησε με πάθος τον έρωτα και ύμνησε τη γυναικα σύμφωνα με τη φυση της που την είδε σαν ισότιμη με τον άντρα , αλλά η ποίησή του δεν είναι μόνο ερωτική . Τα ποιητικά του συμβολα της τελευταίας περιόδου παίρνουν μια αλλη σημασία από εκείνη των πρώτων του ποιημάτων και όταν χρησιμοποιεί τα φυσικά στοιχεία , το νερό , το χώμα , τον άνεμο , την φωτιά , κυρίως αυτό , τα χρησιμοποιεί σαν δυνάμεις καταλυτικές και ανανεωτικές .
Το Νοέμβρη του 1952 έφυγε αφήνοντας πίσω του αξιοσημείωτο έργο, συλλογές .
Ενδεικτικά ....
1922 Η Δυστυχία των αθανάτων
1924 Θάνατος δεν είναι θάνατος
1926 Η πρωτεύουσα του πόνου
1929 Ο έρωτας η ποίηση
1931 Υπνος
1932 Αμεση Ζωή
1934 Το λαικό τριαντάφυλλο
1935 Νύχτες χωριστές
1939 Τραγούδι ολοκληρωμένο
1944 Τα όπλα του πόνου
1945 Ποίηση Αδιάκοπη Ι
1951 Φοίνικας
1952 Το πρόσωπο της ειρήνης
1952 Ποίηση αδιάκοπη ΙΙ
|
Και πρώτα απ' όλα θέλω να σας διαβεβαιώσω πως ήρθα για να διαπιστώσω με τα ίδια μου τα μάτια την εδώ κατάσταση και πως μοναδικός λόγος που με παρότρυνε σ' αυτό είναι το ζωηρό ενδιαφέρον μου για την αλήθεια αλλά και το πάθος μου για την ειρήνη. Ένας εμφύλιος πόλεμος όπως ο δικός σας είναι ο πιο φοβερός απ' τους πολέμους και οι μόνοι που ωφελούνται είναι εκείνοι που σας οδήγησαν σ' αυτόν.
Αυτό που είδα στην ελεύθερη Ελλάδα είναι ο ακατανίκητος Λαϊκός Στρατός του οποίου η αγάπη για την πατρίδα και την ελευθερία ενώνει αδελφικά τους αξιωματικούς και τους στρατιώτες του. Κανένας ξένος δεν υπάρχει στις γραμμές τους, εφόσον το όραμά τους είναι η ανεξαρτησία και το μεγαλείο, σε ευτυχία και ειρήνη, της χώρας τους. Είδα την αθώα καρδιά τους, τα τίμια μάτια τους και κάτω απ' τον γαλάζιο ουρανό τους να χορεύουν και να τραγουδάνε σαν παιδιά. Είδα όμως και το μέτωπό τους να σκοτεινιάζει με τη σκέψη ότι έχουν απέναντί τους τους αντιπάλους στη μάχη τα αδέλφια, τους γονείς και τους πατεράδες τους. Όμως πολλές περιοχές πρέπει ακόμα να ελευθερωθούν, πολλά ερείπια να ανορθωθούν, πολλή χέρσα γη να καλλιεργηθεί και κυρίως να επιτευχθεί η απελευθέρωση απ' τα μαρτύρια.
Σας ικετεύω όλους εσάς που βρίσκεστε απ' τη μεριά των δεσμοφυλάκων και των δήμιων να αναλογιστείτε τους αθώους που κάθε μέρα πληρώνουν το δικό σας μέλλον με το αίμα τους. Σας ικετεύω να αναλογιστείτε τη φρίκη της Μακρονήσου και των φυλακών της χώρας σας, όπου χιλιάδες πατριώτες, βέβαιοι για τη νίκη τους, περιμένουν κάθε μέρα τα βασανιστήρια και το θάνατο.
Όπου κι' αν πήγα είδα παντού εδώ στο μέτωπο, στην πρώτη γραμμή ή στα μετόπισθεν, τους αιχμαλώτους συναδέλφους σας να απολαμβάνουν τον πιο μεγάλο σεβασμό και την ανθρωπιά και να διατρέφονται ακριβώς όπως και οι αντάρτες, είδα να περιποιούνται τους τραυματίες σας με την ίδια φροντίδα όπως και εκείνους του Δημοκρατικού Στρατού. Αυτοί οι αιχμάλωτοι, που κάθε μέρα γίνονται περισσότεροι, είναι ελεύθεροι να επιστρέψουν στα σπίτια τους ή να ενταχθούν στο Δημοκρατικό Στρατό. Οι πιο πολλοί διαλέγουν τη δεύτερη λύση.
Στις ελληνίδες αδελφές μου
Αδελφές μου της ελπίδας, ω, γυναίκες γενναίες,
Έχετε κλείσει συμφωνία ενάντια στο θάνατο
Ω, αθάνατες αγαπημένες μου,
Παίζετε τη ζωή σας
Για να θριαμβεύσει η ζωή
Είναι κοντά η μέρα, ω, αδελφές μου του μεγαλείου,
Που θα κοροϊδεύουμε τις λέξεις πόλεμος και μιζέρια
Γιατί θα έχετε νικήσει
Γράμμος, Ιούνης '49
|
Είναι η πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία που ένα στρατός αισθάνεται τόσο δυνατός, τόσο βέβαιος για τη νίκη ώστε να είναι σε θέση να δείχνει τέτοια εμπιστοσύνη στον άνθρωπο. Είναι επίσης που ένας στρατός δείχνει τόσο πρόθυμος να προσφέρει την ειρήνη, όσο περισσότερο αυξάνουν οι δυνάμεις του. Η μόνη νίκη που εύχεται αυτός ο στρατός είναι η καθολική ενότητα του λαού και το τέλος των δεινών του πολέμου που έχουν επιβάλλει οι αγγλοσάξονες ιμπεριαλιστές.
Σ' ολόκληρο τον κόσμο οι απλοί άνθρωποι αγωνίζονται για την ειρήνη. Ο γενναίος ελληνικός λαός, γεμάτος δόξα βρίσκεται στην πρωτοπορία αυτού του αγώνα.
|