Εαν είχα νικήσει τον πρώτο Μπούς δεν θα είχαμε ποτέ τον δεύτερο» αποφεύγοντας έτσι τις συνέπειες των πολιτικών που εφήρμοσε η «χειρότερη αμερικανική κυβέρνηση που υπήρξε ποτέ, χωρίς αμφιβολία», διατείνεται ο έλληνας που έφτασε πλησιέστερα από οποιονδήποτε άλλο στην προεδρία των ΗΠΑ, κ. Μάικλ Δουκάκης, ηττώμενος στις εκλογές του 1988 από τον πατέρα του σημερινού αμερικανού προέδρου, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην Ε από τη Βοστόνη. Εργαζόμενος για την εκλογή τού Μπάρακ Ομπάμα, δηλώνει οτι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών «θα ακούει και θα συνεργάζεται» με την Ελλάδα, σε θέματα όπως των Σκοπίων, και συμπληρώνει οτι εάν εκλεγεί, οι ελληνοαμερικανοί «πρέπει να εργαστούμε σιγουρεύοντας οτι οι συνεργάτες του κατανοούν τη σημασία τέτοιων θεμάτων». Eπικρίνει επίσης τη στάση της κυβέρνησης Μπούς στην ελληνορωσική ενεργειακή συμφωνία, λέγοντας οτι ο Ομπάμα αντιλαμβάνεται την πολυπολικότητα και τις αλληλοεξαρτήσεις του σύγχρονου κόσμου, και εκπλήσσει με την πεποίθηση του για το οτι οι ΗΠΑ δεν υπήρξαν ποτέ η μόνη υπερδύναμη. Κλείνοντας, ο πρωην κυβερνήτης της Μασσαχουσέτης δηλώνει αισιόδοξος για την έκβαση της οικονομικής κρίσης, την οποία η νέα διακυβέρνηση των Δημοκρατικών «μπορεί να αντιστρέψει σε έξι μήνες».
Κε Δουκάκη, ασχολείστε επισταμένα με την αλλαγή του εκλογικού συστήματος στις ΗΠΑ. Τί μπορεί να επιφέρει μια τέτοια αλλαγή, και για πότε την τοποθετείτε;
Πρέπει να απαλαγούμε από το δυσαναλογικό πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα που εφρμόζεται. Έπρεπε να το είχαμε αλλάξει εδώ και εναν αιώνα. Εξαιτίας του, πρώτον, μπορεί να εκλεγεί κάποιος που δεν έχει ψηφιστεί από την πλειοψηφία, αλλά έχει την πλειοψηφία των εκλεκτόρων που αναλογούν σε κάθε πολιτεία, όπως συνέβη το 2000 με την εκλογή Μπούς. Και εαν ο Κέρι είχε κερδίσει στην πολιτεία Οχάιο το 2004, παρότι έλαβε συνολικά λιγότερες ψήφους από τον Μπούς, θα είχε κερδίσει. Είναι μια γελοιότητα. Και δεύτερον, οι προεκλογικές εκστρατίες των υποψηφίων καταλήγουν τον τελευταίο μήνα να επικεντρώνονται περίπου σε έξι πολιτείες, θεωρώντας ως τετελεσμένο το αποτέλεσμα στις υπόλοιπες. Εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση, και ελπίζουμε να το έχουμε καταργήσει μέχρι τις εκλογές του 2012.
Έχω την εντύπωση οτι έχετε πάρει προσωπικά αυτές τις εκλογές. Σαν να χρωστάτε κάτι…
Αυτό που λέω είναι οτι εαν είχα νικήσει τον πρώτο Μπούς δεν θα είχαμε ποτέ τον δεύτερο. Και δεν θα είμασταν σε αυτά τα χάλια. Δεν μπορείς όμως να σκέφτεσαι τι θα μπορούσες να κανεις διαφορετικά σε εκείνες τις εκλογές για είκοσι χρόνια. Σαφώς, η ήττα μου απο τον Μπούς τον πρεσβύτερο έδωσε στα παιδιά του την ευκαιρία να μπουν στην πολιτική, και ειδικά στον σημερινό πρόεδρο. Όλοι ξέρουμε τις συνέπειες. Αυτη είναι η χειρότερη αμερικανική κυβέρνηση που υπήρξε ποτέ χωρίς αμφιβολία. Η εξωτερική μας πολιτική έχει ρημάξει. Η εισβολή στο Ιρακ είναι πιθανόν η ηλιθιότερη πραξη στην ιστορία της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Από την άλλη εαν είχε νικήσει ο Γκόρ το 2000 ή ο Κέρι το 2004 δεν θα είχαμε αυτή την κατάσταση. Οπότε όλοι μας έχουμε ποσοστό ευθυνών για την εκλογή Μπούς. Και είναι πολύ σημαντικό να εκλέξουμε τον Ομπάμα.
Ο Ομπάμα θεωρείται φίλος της ελληνοαμερικανικής κοινότητας. Στο παρελθόν, και άλλοι υποψήφιοι πρόεδροι όπως ο Κλίντον έδωσαν υποσχέσεις προεκλογικώς για τα ελληνικα θέματα, χωρίς να τις τηρήσουν. Γιατί να πιστέψουμε οτι ο Ομπάμα θα είναι διαφορετικός;
Ο Ομπάμα έχει πολύ διαφορετική οπτική του κόσμου από τον Μακ Κέιν, ο οποίος είπε τις προάλλες οτι δεν θα συνομιλούσε με τον Ισπανό πρωθυπουργό, διότι απέσυρε τα ισπανικά στρατεύματα από το Ιρακ. Τι ανοησίες ειναι αυτές; Ο Ομπάμα δεν είναι κάποιος κοντά στην ελληνοαμερικανική κονότητα του Σικάγο (σ.σ. μεχρι σημερα εκλογικής του περιφερειας ) αλλά κάποιος που καταλαβαίνει οτι ο κόσμος είναι πολυπολικός, χωρίς μια μοναδική υπερδύναμη � οχι οτι είμασταν και ποτέ, για να σας πώ την αλήθεια -όπου οι ΗΠΑ πρεπει να συνεργάζονται και να ακούν τους συμμάχους τους. Και ειδικά όσον αφορά την Ελλάδα θα έχουμε μια κυβέρνηση που θα ακούει και θα συνεργάζεται, αντί να ανακοινώνει την επομένμη των εκλογών οτι αναγνωρίζει τα Σκόπια ώς �Μακεδονία�, όπως έκανε ο Μπούς μονομερώς το 2004, χωρίς να συζητήσει με την ελλάδα ή τους Ελληνοαμερικανούς που τον υποστήριξαν. Δεν πρόκειται να γίνει ποτέ κάτι τέτοιο με τον Ομπάμα, πιστέψτε με. Και οι ελληνοαμερικανοί έχουμε ευθύνη. Εάν εκλεγεί, πρέπει να εργαστούμε με τον ίδιο και τους συνεργάτες του επί των διεθνών θεμάτων σιγουρεύοντας οτι κατανοούν τη σημασία τέτοιων θεμάτων. Και θα το πράξουμε.
Είπατε οτι οι ΗΠΑ δεν ήταν ποτέ η μόνη υπερδύναμη…
Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Όταν αυτοαποκαλείσαι και θεωρείς τον εαυτό σου �μόνη υπερδύναμη� βάζεις τον εαυτό σου σε προβληματα. Υπάρχει μια ελληνική λέξη που το περιγράφει: �υβρις�. Απφασίσαμε οτι έχουμε θεία αποστολή να φέρουμε δημοκρατία στη Μ Ανατολή. Και αρχίσαμε από το Ιράκ, όπου οι γνώστες ήξεραν οτι θα προκαλούσαμε έναν ενδο-θρησκευτικό πόλεμο. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοι σε ένα πολυπολικό κόσμο. Ελπίζω όλο αυτό να τελειώσει στις 4 Νοεμβρίου.
Υπάρχει η αίσθηση στην ελλάδα οτι η χώρα τιμωρείται στα εθνικά θέματα λόγω της ενεργειακής συνεργασίας της με τη Ρωσία…
Έτσι λειτουργεί αυτή η κυβέρνηση. Εαν δεν τους αρέσουν οι πράξεις κάποιου, του φέρονται σαν σχολιαρόπαιδο, τον τιμωρούν, δεν του μιλούν. Και ο Μακ Κέιν έχει την ίδια συνμπεριφορά. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να παράσχουν ηγεσία στον κόσμο εαν συμπεριφέρονται έτσι. Η Κίνα αναδύεται, η Ινδία,η Βραζιία, η Ε.Ε. � η οποία θα παίξει σημαντικό ρόλο παγκοσμίως για πολλά χρόνια, μια κατάσταση την οποία ο Ομπάμα κατανοεί. Γιατί να υπάρχει πρόβλημα με τη συμφωνία ελλάδος ρωσίας; Η Ελλάδα χρειάζεται ενεργεια. Δεν καταλαβαίνω. Και όσον αφορά τα πυραυλικά συστήματα που βάζουν στην Πολωνία, εάν οι Ρώσοι έκαναν κάτι παρόμοιο στο Μεξικό, θα κάναμε σαν τρελοί. Θα χρειαστούμε τους Ρώσους όσο θα μας χρειαστούν κι αυτοί. Υπάρχουν ακόμη μερικοί ψυχροπολεμικοί μαχητές σε αυτή την κυβερνηση, ο τσέινι είναι ο χειρότερος όλων. Πρέπει να έχουν εχθρούς, κάπου.
Ποιές πιστεύετε οτι θα είναι οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης; Βλέπετε αλλαγές στην πολιτκή στάση των αμερικανών πολιτών;
Υπάρχει ένα αγαπημένο μου ελληνικό ρητό που λέει �παθημα � μάθημα�. Να μαθαίνεις από τις εμπειρίες σου. Οι εμπειρία μας διδάσκει οτι τα οικονομικά ιδρύματα πρέπει να υπάγονται σε κανόνες. Η κυρίαρχη συντηρητική ιδεολογία για παραγκωνσιμό του κρατους στη λειτουργία της αγοράς μας έφερε τα σημερινά αποτελέσματα. Πρέπει να �ρυθμίζονται� τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Υπάρχει η πρόβλεψη του Νούριελ Ρουμπίνι περι μιας ύφεσης όχι τόσο μεγάλης όσο αυτής του 30, που θα συνοδεύεται όμως από σοβαρότατες κοινωνικές συνέπειες…
Δεν είμαι σίγουρος οτι συμφωνώ μαζί του. πιστεύω οτι μια κυβέρνηση Ομπάμα μπορεί να αντιστρέψει τα πράγματα σε έξι μήνες. Δεν θα έχουμε εξάλειψη της ανεργίας σε αυτό το διάστημα, αλλά μεγάλο μέρος της κρισης έχει να κάνει με την ψυχολογία, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στον Μπούς. Το προέχων είναι να μπεί καποιος στο Λευκό Οίκο τον οποίο θα εμπιστεύονται οι πολιτες. Και πρέπει να βελτιώσουμε τις υποδομές, των οποίων υπερτερούν αυτές της ελλάδος-το εννοώ αυτό – βοηθώντας συγχρόνως την οικονομία.