Ιστορική και γεωγραφική περιοχή της Πελοποννήσου, στο κεντρικό τμήμα της, που
σήμερα αποτελεί στο σύνολό της σχεδόν τον νομό Αρκαδίας (4.419 τ. χλμ., 102.035
κάτοικοι) με πρωτεύουσα την Τρίπολη. Ο νομός συνορεύει βόρεια με τους νομούς
Κορινθίας και Αχαΐας, δυτικά με τους νομούς Ηλείας και Μεσσηνίας, νότια με τους
νομούς Λακωνίας και Μεσσηνίας, και ανατολικά βρέχεται από τον Αργολικό κόλπο.
Στο κέντρο σχεδόν της Αρκαδίας απλώνεται το οροπέδιο της Τρίπολης που
περιβάλλεται από τα Αργολιδοαρκαδικά όρη, Ολίγυρτο (Σκίπιζα 1.935 μ.), Τραχύ (1.808
μ.), Λύρκειο (Γούπατα, 1.755 μ.), Αρτεμίσιο (1.771 μ.), Κτενιά (1.634 μ.) και Μαίναλο
(1.980 μ.), το κυρίως αρκαδικό βουνό, με πολλά δάση και άφθονα νερά, όπου κατά την
αρχαιότητα λατρευόταν ο Παν και οι Δρυάδες, και από τις βόρειες προεκτάσεις του
Πάρνωνα (κορυφή Κούκουρα 1.449 μ.). Το οροπέδιο της Τρίπολης χωρίζεται με χαμηλά
εγκάρσια υψώματα στις μικρές λεκάνες της Τρίπολης, της Τεγέας, της Μαντινείας και
του Ορχομενού. Είναι καρστικής προέλευσης και οι λεκάνες του έχουν γεμίσει με
νεότερες προσχώσεις. Τα νερά των λεκανών αυτών αποχετεύονται υπογείως με
καταβόθρες (τα ζέρεθρα των αρχαίων Αρκάδων) που σχηματίζουν λίμνες, έλη και
κεφαλάρια, έξω από τα σύνορα του νομού, ή εκβάλλουν στον Αλφειό και τον Αργολικό
κόλπο. Στα νότια του οροπεδίου της Τρίπολης σχηματίζεται το οροπέδιο της Ασέας, που
κατεβαίνει προς τη λεκάνη της Μεγαλόπολης, τεκτονικό βύθισμα, λίμνη κατά το
τριτογενές και τέλμα κατά το τεταρτογενές. Οι φυτικές ύλες που συγκεντρώθηκαν εκεί
έχουν σχηματίσει επιφανειακά κοιτάσματα λιγνίτη πάχους 65 μ., τα μεγαλύτερα της
Ελλάδας μαζί με αυτά της Πτολεμαΐδας. Τα όρη Λύκαιο (1.421 μ.) και Τετράζιο (1.389
μ.) κλείνουν τη λεκάνη της Μεγαλόπολης στα Δ και τη χωρίζουν από τη σχετικά εύφορη
πεδιάδα της Μεσσηνίας.
Το οροπέδιο της Τρίπολης και τα γύρω βουνά του αποτελούν τον κυρίως υδροκρίτη
της Πελοποννήσου. Στα νότια του οροπεδίου πηγάζει ο Αλφειός. Πριν βγει από τον
νομό δέχεται και τα νερά του Λάδωνα και του Ερύμανθου που και οι δύο πηγάζουν από
την Αχαΐα. Στα βόρεια των Τροπαίων (Γορτυνία) έχει κατασκευαστεί φράγμα μήκους
105 μ. και ύψους 57 μ. που συγκρατεί τα νερά του Λάδωνα και σχηματίζεται έτσι
τεχνητή λίμνη (έκταση 6.000 στρέμ., χωρητικότητας 50.000.000 κ. μ.). Η λίμνη αυτή
τροφοδοτεί υδροηλεκτρικό εργοστάσιο με δύο ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες
εγκατεστημένης ισχύος 70.000 κιλοβάτ που παράγουν κατά μέσο όρο 300.000.000
ωριαία κιλοβάτ ηλεκτρικής ενέργειας τον χρόνο. Το κλίμα του νομού Αρκαδίας, εκτός
από τις χαμηλές παραλιακές περιοχές, είναι μάλλον ψυχρό και ηπειρωτικό. Τον χειμώνα
το ψύχος είναι δριμύ, ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος, λόγω του ορεινού χαρακτήρα
της περιοχής. Οι βροχοπτώσεις ξεπερνούν τα 800 χιλιοστά.
Τα γεμάτα δάση βουνά, τα άφθονα νερά, οι όμορφες τοποθεσίες, οι ηλιόλουστες
κοιλάδες, όπου βόσκουν προφυλαγμένα τα κοπάδια, έκαναν από την αρχαιότητα την
Αρκαδία ιδιαίτερα ειδυλλιακή χώρα. Οι ποιητές (Θεόκριτος, Βιργίλιος) έπλασαν έτσι μια
φανταστική χώρα όπου οι βοσκοί διατηρούσαν τα αγνά ήθη τους και επικρατούσε η
ευτυχία της ήρεμης ζωής. Με τον τίτλο Αρκαδία ο Ι. Σανατσάρο δημοσίευσε βουκολικό
ποίημα, το οποίο θεωρείται ένα από τα χαρακτηριστικότερα έργα της ιταλικής
λογοτεχνίας. Με τον ίδιο τίτλο ο ’γγλος ποιητής Φ. Σίντνεϊ έγραψε έργο σε πεζό λόγο
όπου παρεμβάλλονται στίχοι (η τρίτη μορφή του δημοσιεύτηκε το 1593) και ο Λόπε ντε
Βέγκα βουκολικό ποίημα (1598). Αλλά και ο Γάλλος ζωγράφος Πουσέν εμπνεύστηκε από
την Αρκαδία τον περίφημο πίνακά του Ποιμένες της Αρκαδίας (1653) που φυλάσσεται
στο Μουσείο του Λούβρου.
|
|
|
|
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΓΓ. ΡΕΠΠΑΣ
γεννήθηκε το 1925 στον συνοικισμό του Αγίου Βλασίου Βαλτεσινίκου Γορτυνίας και είναι δίδυμος με τον αδελφό του Πάνο.
Τέλειωσε το Λύκειο Λαγκαδίων και την Παιδαγωγική Ακαδημία Τριπόλεως. Εργάστηκε ως Δάσκαλος μέχρι το 1985 που συνταξιοδοτήθηκε. Παντρεύτηκε με την Συμέλα Γ. Τοπαλίδου και απέκτησαν δυο γιους. Εκτός από το εκπαιδευτικό του έργο προσέφερε υπηρεσίες σε κατηχητικά σχολεία, στο "Σπίτι Παιδιού", σε νυχτερινά μαθητικά συσσίτια, σε τοπικά συμβούλια και συμμετείχε σε συνεδριάσεις εκπαιδευτικών. Μετά τη συνταξιοδότησή του, ανέλαβε καθήκοντα νεωκόρου στον Ι. Ν. Ζωοδόχου Πηγής Αλίμου, προσφέροντας τις υπηρεσίες του στο ναό για 15 χρόνια. Έχει εκδώσει τα βιβλία: "Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Γαρζενικιώτισσας (Ελάτης)", "Η Λειτουργία στο δημοτικό Σχολείο" το 1988, "Σταχυολογήματα από διάφορα Ημερολόγια" το 2002, "Ενθύμια από την Παιδαγωγική Ακαδημία Τριπόλεως και από τα Δημοτικά Σχολεία" το 2003 και "Τα θαύματα στο διάβα της ζωής του Χρίστου Ρέππα", το 2004, καθώς και πολλά φυλλάδια με θρησκευτικό και εκπαιδευτικό περιεχόμενο ("Το αντιαιρετικό εγκόλπιο", "Οι ευχές στον Ιησού Χριστό", "Ο συνοικισμός του Αγίου Βλασίου Βαλτεσινίκου", "Οι προσευχές και οι παρακλήσεις μπροστά στο εικονοστάσι", "Μη βλασφημείς τον ευεργέτη σου", "Οι συμβουλές από ένα Ημερολόγιο" κ. ά.).
Χρίστος Αγγ. Ρέππας
Κυπρίων Αγωνιστών 11 - 13 Αργυρούπολη 164 - 51 Αθήνα
Ο Χρίστος Αγγ. Ρέππας γράφει για τη γενέτειρά του, το Βαλτεσινίκο.
Από το φυλλάδιό του "Ο ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓ. ΒΛΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ".
[Απόσπασμα] "Η Γορτυνία.
Η Γορτυνία είναι μια ορεινή επαρχία του Νομού Αρκαδίας. Σε αυτή την επαρχία βρίσκεται η κωμόπολη του Βαλτεσινίκου, μέσα σχεδόν στα έλατα και στο καταπράσινο περιβάλλον, από καρποφόρα δένδρα: καρυδιές, μηλιές, συκιές, κληματαριές, φουντουκιές, κυδωνιές και από άλλα είδη δένδρων.
Η ονομασία της κωμόπολης Βαλτεσινίκο. Το όνομα Βαλτεσινίκο το πήρε από τους στρατηγούς Βάλτερ και Μπαρμπέσιο, οι οποίοι επολέμησαν τον Αλάριχο (και τον ενίκησαν), που είχε καταστρέψει την Πελοπόννησο κατά το έτος 394 μ. Χ.. Η κωμόπολη αυτή του Βαλτεσινίκου είναι πάρα πολύ όμορφη και βρίσκεται δυτικά της Τρίπολης, απέχουσα απ' αυτήν 60 χιλιόμετρα, από δε τη Βυτίνα μόλις 6 χιλιόμετρα. Αυτή η κωμόπολη κτίστηκε εδώ και 1000 χρόνια στη δυτική πλευρά του όρους Μαινάλου, σε υψόμετρο 1150 μ και είναι μια πανέμορφη κωμόπολη της Γορτυνίας. Ξεκινώντας από την πρωτεύουσα του νομού Αρκαδίας, την Τρίπολη, στη διαδρομή μας συναντάμε πολλά χωριά και πόλεις, όπως είναι: τα χωρια Κάψια, Καρδαρά, η πόλη του Λεβιδιού, το χωριό Βλαχέρνα, η Βυτίνα και τα Μαγούλιανα, φτάνοντας στο Βαλτεσινίκο με πολλές ελατόσκεπες στροφές. Στη δημόσια διαδρομή ο δρόμος διακλαδίζεται στη θέση Πετροβούνι προς τα Μαγούλιανα και άλλος προς τον Πύργο, συναντώντας τον Καμπέα με τις δυο ταβέρνες, με το κρύο και γάργαρο νερό και πιο πέρα συναντάμε το Ξενοδοχείο "Ξενία". Έπειτα από αυτό, ο δρόμος διακλαδίζεται προς ΒΔ διαμέσου του δασικού μέρους, όπου συναντάμε τη βίλα του Βερόπουλου και το "Σανατόριο της Μάνας", που το έκτισε με εράνους η αδελφή του Στρατηγού Μελά και έπειτα από λίγες στροφές φτάνουμε στο χωριό του Βαλτεσινίκου.
Τα αξιοθέατα του χωριού.
Το χωριό του Βαλτεσινίκου έχει αρκετά αξιοθέατα μέρη: όπως είναι προς Ανατολάς το κοιμητήριο του Σαλή, προς τα Δυτικά το Παλαιόκαστρο, πουέχει υψόμετρο 1160 μ. από το οποίο φαίνονται οι ανταύγειες των φώτων του Πύργου της Ηλείας κατά τις βραδινές ώρες! Επίσης ΝΔ βρίσκεται ο Κεφαλόβρυσος με τη μεγάλη δεξαμενή, όπου αποθηκεύεται το νερό για το πότισμα των κήπων (άρδευση) και μέρος του νερού διοχετεύεται στα σπίτια των κατοίκων για τις εξυπηρετήσεις των αναγκών τους (ύδρευση). Δυτικά του χωριού βρίσκεται η Ράχη με τ' αλώνια, όπου στο βάθος και μακριά διακρίνονται τα σπίτια των Πετροπουλαίων (Πετρουτσαίων) με τις μεγάλες στάνες τους από γιδοπρόβατα, ο κάμπος με τη μεγάλη δεξαμενή, που τον ποτίζει και ο συνοικισμός του Βορίλα. Όπισθεν συνέχεια από το Ψηλοκοτρώνι, όπου βρίσκεται ο "κρόνιος λόφος" του χωριού με μεγάλα πεύκα φυτευθέντα από το σχολείο του δασκάλου Ευσταθίου Βραχνού, εκεί υπάρχει πλάκα και κενοτάφιο με τα ονόματα των φονευθέντων κατά την εποχή του ανταρτοπόλεμου. Πιο πέρα και σε αρκετά μεγάλο ύψωμα βρίσκεται ο ναός του Αγίου Θεράποντος με την εξαιρετική θέα του. Από τον ’γιο Θεράποντα βλέπουμε τις πανύψηλες και πολλές κορυφές ,τις χιονισμένες, του όρους Χελμού, με τα κρυστάλλινα νερά και τις πηγές του και δίπλα του ορθώνεται και το άλλος όρος του Ωλενού (Αοράνοια). Στον αντικρινό λόφο και στα βόρεια μέρη, βρίσκεται το πέτρινο προσκυνητάρι του Αγίου Αιμιλιανού κάτω και στο λόφο βρίσκεται το Μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Μοναστήρι που κτίστηκε κατά τον 16ο αιώνα, εποχή δύσκολη διότι οι Τούρκοι δεν έδιναν άδειες για χτίσιμο Μοναστηριών και Εκκλησιών! Αυτό έχει καεί 4 φορές, κατοικήθηκε από μοναχούς και αργότερα από Μοναχές
Οι συνοικισμοί του Βαλτεσινίκου.
Στο Βαλτεσινίκο υπάγονται οι εξής συνοικισμοί: ο συνοικισμός των ολομάδων, του Κουρούβελι, της Πλάκας, της Σωτήρας, της Κρύας Βρύσης, του Βορίλα και του Αγίου Βλασίου, που βρίσκεται δυτικά του Βορίλα, σε απόσταση 20 λεπτών της ώρας από το χωριό, ταξιδεύοντας με αυτοκίνητο.
Ο συνοικισμός του Αγίου Βλασίου.
Ο συνοικισμός του Αγίου Βλασίου περιλαμβάνει τις εξής περιοχές: προς Ανατολικά τα Κοντογιαννέϊκα, Μπαρδάλα, προς Δυτικά τη σπηλιά του Κοντογιάννη, το Ανάγυρο, τπος Βόρεια τις Ακρανιές, Ντανακέϊκα, προς Νότια το Ξεροβούνι και τις σπηλιές του Κουτσουπέτρου. Το περιβάλλον του είναι εξαιρετικό και αγριωπό. Έχει μεγάλη θέα αντικρίζοντας το ποτάμι Λάδωνα (Ροφιάς), με τις βαρκούλες στη λίμνη του, την οροσειρά του Ωλενού (Αοράνοια), το πανύψηλο όρος του Χελμού με τις πηγές του Λάδωνα, τα κρυστάλλινα νερά και τις χιονισμένες κορυφές του! Αποτελεί εξαιρετικό θέαμα και η κωμόπολη της Δάφνης. Είναι όμως και αγριωπό το περιβάλλον διότι έχει μεγάλες και βαθιές ρεματιές με μεγάλους απότομους βράχους! Η περιοχή του συνοικισμού είναι κατάλληλη για κτηνοτροφία και για καλλιέργεια της γης...."
Χρίστος Αγγ. Ρέππας
|
|
|
|
|
Τα πρόσωπα.." της kathimerini.gr. |
|
|
τα Ιστορικά ανέκδοτα του Κολοκοτρώνη |
Ο θρυλικός «Γέρος του Μωριά» γεννήθηκε στην Παλαιά Μεσσηνία. Να πως τον περιγράφει ο Βλαχογιάννης: 'Οψη «αδύνατη και μαυρειδερή' μάτια βαθουλά, ματιά σκληρή και δυνατή' μεγάλο μουστάκι μαύρο, γερακωτή μεγάλη μύτη' μαλλιά μακρυά κυματιστά. Μικρό κόκινο φέσι στραβοφορεμένο. Τέλος, πρόσωπο που χτυπάει και ξαφνίζει, και που του κάκου θα γύρευε κανείς να βρη σ' έναν Ευρωπαίο το ταίρι του».
Οι Αρβανίτες έτρεμαν κυριολεκτικά το Κολοκοτρωναίκο σπαθί. Γι' αυτό κι' ο φοβερώτερος όρκος τους ήταν: -Να μη γλυτώσω απ' το σπαθί του Κολοκοτρώνη!.
-Πόσο μεγάλη είναι η χώρα που γεννήθηκες; τον ρώτησε κάποιος 'Αγγλος περιηγητής.
-'Εχει διακόσιους φούρνους! είπε γελώντας ο Κολοκοτρώνης. (Κάθε σπίτι στα χωριά έχει και δικό του φούρνο).
Μια γυναίκα του ζήτησε κάποια χάρη: -Αφέντη μου, τού'λεγε, κάνε μου αυτό το καλό, και σκλάβα σου να γένω! -Τί λες, μωρή ζουρλή; Εμείς για τη λευτεριά πολεμούμε κι' εσύ θέλεις να γίνης σκλάβα μου;
Του είπαν κάποτε: -Κολοκοτρώνη, η πατρίδα θα σε ανταμείψη. -Το ξέρω, απάντησε' εμένα θα πρωτοεξορίση.
Κάποτε φιλοξένησε εν γνώσει του το φωνιά του αδερφού του, ο οποίος νόμιζε ότι δεν τον ξέρει ο «Γέρος». -Παιδί μου! λέει η μάνα του, δίνεις να φάει ψωμί ο φονιάς του παιδιού μου; -Σώπα μάννα' είπε ο στρατηγός. Αυτό είναι το καλύτερο μνημόσυνο του σκοτωμένου.
Από τη στιγμή, που ο Κολοκοτρώνης ανακατεύτηκε στην πολιτική, έχασε τα νερά του. Πολύ γρήγορα όμως κατάλαβε το σφάλμα του και ξαναγύρισε στ' άρματα.
Διηγόταν μάλιστα και το ακόλουθο μύθο, για να δείξη πως την έπαθε, όταν πήγε να γίνη πολιτικός: 'Ενας λύκος άρπαξε ένα αρνί από το μαντρί και πήγε παραπέρα να το φάει. -Κυρ λύκο, θα με φας, το ξέρω, είπε το αρνί. Γι' αυτό όμως το καλό, κάνε μου και μένα αυτή τη χάρη: τραγούδα μου λιγάκι, γιατί έχεις πολύ γλυκιά φωνή και μένα μου αρέσουν τα τραγούδια.
'Αφησε ο λύκος το αρνί κι άρχισε να ουρλιάζη. Τον άκουσαν τότε τα σκυλιά και τον πήραν στο κυνηγητό. Είδε κι έπαθε, ώσπου να γλυτώσει. Τότε στάθηκε ψηλά στη ράχη κι αγναντεύοντας το μαντρί είπε: -Τί ήθελα εγώ να κάμω τον τραγουδιστή; Καλά να πάθω!.
'Ελεγε κι αυτόν το μύθο: Η κουκουβάγια είχε βρωμίσει πολύ τη φωλιά της κι αποφάσισε να κατοικήση αλλού. Της λέει τότε ο κούκος: -Του κάκου βασανίζεσαι, όσο παίρνεις μαζί σου και τον πισινό σου.
Οι μεγάλοι καπεταναίοι της Επαναστάσεως είχαν διάφορα παρατσούκλια μεταξύ τους.
Τον Οδυσσέα Ανδρούτσο τον έλεγαν Γερο-Χουλιάρα για τις πονηριές και τα τερτίπια του' Γέροντα έλεγαν τον Γκούρα για την φρονιμάδα του' Γύφτο έλεγαν τον Κολοκοτρώνη για το χρώμα του' Γύφτο έλεγαν και τον Καραϊσκάκη.
Καταδιωκόμενος ο Κολοκοτρώνης από τα κυβερνιτικά στρατεύματα στον εμφύλιο πόλεμο του 1825, στάθηκε κάτω από μια καρυδιά να ξεκουραστή. Και μονολογούσε λυπημένος: -Τί έχεις, καρυδιά μου, και παραπονιέσαι; Μη σε πετροβολάνε τα παιδιά; Είναι γιατί έχεις τα καρύδια...
* (Γνωστή και η λαϊκή παροιμία: «Το δέντρο πώχει τον καρπό όλο πετροβολιέται».
Ο Κολοκοτρώνης σχολίασε τη δολοφωνία του Καποδίστρια με τον ακόλουθο μύθο:
Κάποτε, λέει, τα γαϊδούρια πήραν την απόφαση να σκοτώσουν το σαμαρά, για ν' απαλλαγούν απ' τα σαμάρια κι απ' το φορτίο,
που τους έβαζαν οι άνθρωποι. 'Ετσι κι έγινε.
Αμέσως όμως κατόπιν πήραν την πρωτοβουλία τα καλφάδια (οι μαθητευόμενοι) του σαμαρά, μα δεν ήξεραν να κάμουν καλή τη δουλειά, γιατί έχασαν το μαστορά τους.
'Ετσι τα κακοφτιαγμένα σαμάρια άρχισαν να χτυπάνε και να πλυγώνουν τα δυστυχισμένα γαϊδούρια, που δεν άργισαν να καταλάβουν ότι με την ανόητη πράξη τους έπεσαν από το κακό στο χειρότερο...
Στον 'Οθωνα, ο οποίος τον ρώτησε τι γνώμη είχε για το νέο πανεπιστήμιο, που άρχισε να χτίζεται, απάντησε:
-Να σας πω, μεγαλειότατε' μου φαίνεται ότι τούτο εδώ -κι έδειξε το Πανεπιστήμιο- δεν
έπρεπε να κτισθή κοντά σε κείνο -κι έδειξε το Παλάτι' διότι φοβούμαι ότι τούτο θα φάει εκείνο..
'Ελεγε «Οι 'Ελληνες είναι τρελλοί, αλλά έχουν θεόν φρόνιμον».
Μετά την καταδίκη του τον πληροφόρησαν ότι ο βασιλιάς του χαρίζει τη ζωή
και τον αφήνει μόνο... 20 χρόνια φυλακή. -Θα γελάσω το βασιλιά! Δεν θα ζήσω τόσους! Αποκρίθηκε.
|
|
|
|