Aς αφήσουμε -προς το παρόν- το ερώτημα «πόσοι είναι σήμερα οι Ελληνες
παγκοσμίως;»… Ασφαλώς το ερώτημα είναι πολύπλοκο και το πρόβλημα περίπλοκο, αν
μάλιστα διευρυνθεί με τους ελληνογενείς πληθυσμούς και τις διάσπαρτες
κοινότητες-μειονότητες που υπάρχουν στα μήκη και τα πλάτη της Γης, από την Ινδία
και το Αφγανιστάν μέχρι τη Χώρα των Βάσκων, την Ιρλανδία και τη Σκοτία, και από
την Αυστραλία μέχρι τους χαμένους ελληνικούς πληθυσμούς της Λατινικής Αμερικής.
Εκεί, με αισθητή παρουσία στα κοινά, οι Ελληνες άφησαν στο πέρασμά τους εμφανές
το ίχνος τους (ποδοσφαιρική ομάδα Κορίνθιανς στη Βραζιλία κ.λπ.), ενώ ισχυρότερο
«σήμα» στέλνουν «αυτόχθονες» (μεταγενέστερα) πληθυσμοί μακρινών χωρών, που
ισχυρίζονται οι ίδιοι πως κατάγονται από τους Ελληνες.
Oπως οι Καλάς
στο Αφγανιστάν, που αβίαστα και υπερήφανα τονίζουν ότι είναι απόγονοι των
Ελλήνων-Μακεδόνων, ή οι Αραούκοι (Αραουκανοί), «Ινδιάνοι» της Χιλής, που
επιμένουν ότι είναι απόγονοι των Ελλήνων-Σπαρτιατών. Η εκδοχή αυτή αποτυπώθηκε
και στη μελέτη του Lonko Kilapan με τίτλο: «El Origen Griego de los Araucanos»
(«Η ελληνική καταγωγή των Αραουκανών»), 1974, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις,
Σαντιάγο!
Τα σύνορα της καρδιάς μας!
Ποια είναι (τελικά) τα
σύνορα της καρδιάς μας; Ο ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς υποχρεώθηκε πριν από μερικούς μήνες
να απαντήσει στον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και στις γνωστές αλυτρωτικές
«κορόνες» του για την ανάγκη αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάννης, επειδή -όπως
είπε- τα «σύνορα της καρδιάς του δεν ταυτίζονται με τα σημερινά σύνορα της
Τουρκίας», λέγοντας πως «και τα σύνορα της δικής μας καρδιάς φτάνουν μέχρι την
Ινδία, αλλά δεν το κάνουμε θέμα»!
Το «απρόοπτο» της άποψης αυτής
έγκειται στο γεγονός ότι προϊούσης της επιστημονικής έρευνας η συναισθηματική
προσέγγιση τείνει να ταυτίζεται με την πολιτική απάντηση του Ελληνα ΥΠΕΞ στον
Τούρκο πρόεδρο. Επιστημονικές έρευνες που διεξάγονται τα τελευταία χρόνια από
αναγνωρισμένα διεθνή κέντρα, αξιοποιώντας ευρήματα της Γενετικής Επιστήμης και
της ανάλυσης του δεσοξυριβοζονουκλεϊνικού οξέως στο ανθρώπινο σώμα (του γνωστού
DNA), κατατείνουν στο συμπέρασμα ότι οι Ελληνες-ελληνογενείς ανά τον κόσμο είναι
πολύ περισσότεροι από την εκτίμηση των 17.000.000 Ελλήνων της Γενικής
Γραμματείας Αποδήμου Ελληνισμού του ελληνικού ΥΠΕΞ.
Στη γειτονιά μας ανάλογες έρευνες αποκτούν πρόσθετο ενδιαφέρον. Οπως η
πολυετής γενετική έρευνα του ελβετικού ινστιτούτου Γενετικής i-GENEA, που βρήκε
300.000 «ελληνογενείς» στα Σκόπια, 900.000 Ελληνες στην Αλβανία και 4.400.000
ελληνικής καταγωγής πολίτες στη Βουλγαρία!
Διήρκεσε πάνω από 10
χρόνια και βασίστηκε σε γενετικά δείγματα και εκτενή βιβλιογραφία από 500
επιστημονικές πηγές, ενώ ανανεώνεται με ό,τι νεότερο…
Με αφορμή την παραπάνω έρευνα, αναβιώνουν παλαιότερες επιστημονικές
προσεγγίσεις γερμανικών ιδρυμάτων και επιστημόνων για την πληθυσμιακή κατανομή
των μειονοτήτων και στη γειτονική Τουρκία.
Ο χάρτης κατανομής των
μειονοτήτων στη σύγχρονη Τουρκία της Γερμανίδας ερευνήτριας Liesa Nestmann
(1989), δημοσιευμένος στην εργασία της «Die Ethnische Differenzierung der
Bevolkerung der Ostturkei in ihren Sozialen Bezugen» («Η εθνική διαφοροποίηση
του πληθυσμού της Ανατολικής Τουρκίας και η κοινωνική σημασία της»), 1989, που
αναδημοσιεύτηκε στην εργασία της Κουρδογερμανίδας Anna Grabolle-Celiker «Kurdish
Life in Contemporary Turkey - Migration, Gender and Ethnic Identity» («Η
κουρδική ζωή στη σύγχρονη Τουρκία - Μετανάστευση, γενετική καταγωγή και εθνική
ταυτότητα»), 2013, παρουσιάζει μία Τουρκία-μωσαϊκό, με 72 διάσπαρτες μειονοτικές
ομάδες, από την Ανατολία έως τα παράλια του Αιγαίου, έτοιμη να εκραγεί... Σε
αυτήν την Τουρκία ικανό ποσοστό καταγράφει η μειονοτική Griechishe-Christen
(Ελληνες χριστιανοί).
Το ποσοστό αυτό «αριθμοποίησε» εκείνη την
περίοδο ο καθηγητής Εφαρμοσμένης Οικονομίας του Πάντειου Πανεπιστημίου Σταύρος
Θεοφανίδης στη μελέτη του «Πληθυσμός και ανάπτυξη στην Ελλάδα» (Αθήνα, 1998),
αναφέροντας ότι Ελληνες και ελληνογενείς σε ολόκληρο τον κόσμο ξεπερνούν τα
100.000.000, ενώ μόνο στην Τουρκία υπάρχουν σήμερα περί τα 20.000.000 Ελληνες!
Με άλλα λόγια, η Ελλάδα συνορεύει (πληθυσμιακά) με τον εαυτό της!
Στη χερσόνησο του Αίμου
Η έρευνα του
i-GENEA δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 2010, προκαλώντας αίσθηση στις γειτονικές
χώρες και στους επιστήμονες που εργάζονται με τις σύγχρονες μεθόδους
«αυτοσωμάτωσης». Κυρίως όμως στα Σκόπια, όπου από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας
αναδύθηκε το ιστορικό εύρος αναζήτησης της εθνικής ταυτότητας των μη Αλβανών
κατοίκων της χώρας.
Η έρευνα συνεχίστηκε το 2014, τροφοδοτώντας τις «υπαρξιακές» αναζητήσεις των
Σκοπιανών, και επανήλθε φέτος στη δημοσιότητα από τα σκοπιανικά ΜΜΕ (2017),
καθώς η χώρα βρίσκεται σε «υπαρξιακή μετάβαση»…
Η απομακεδονοποίηση
που καλλιεργεί η νέα μεικτή εξουσία Αλβανών-σλαβόφωνων, προκειμένου να
εμφανιστεί περισσότερο ευέλικτη στις επικείμενες διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα
για το όνομα, το 2018, ήδη κλονίζει το συνειδησιακό οικοδόμημα των πολιτών της
ΠΓΔΜ ως προς το «ποιοι τελικά είμαστε οι κάτοικοι των Σκοπίων;».
Τη
βάση του προβλήματος σε σχέση και με την Ελλάδα περιέγραψε σε συνέντευξη (ΕΡΤ,
18/12/2017) ο Νίκος Κοτζιάς, τονίζοντας -εμμέσως πλην σαφώς- ότι το πρόβλημα
(μεταξύ μας) δεν είναι η ταυτότητα. Το πρόβλημα είναι ο αλυτρωτισμός!
Είπε ο υπουργός: «Πρέπει να ‟ακούτε και αυτό που δεν λέγεται! Οι Σκοπιανοί
πρέπει να καταργήσουν τον αλυτρωτισμό για να μπορέσουμε να κάνουμε μία συμφωνία
εμπιστοσύνης. Και πρέπει να ξεφύγουν από την αίσθηση ότι εμείς θέλουμε να τους
διαλύσουμε... Οι διαφορές μας με τα Σκόπια είναι πάρα πολύ σημαντικές όσον αφορά
την ταυτότητα των ανθρώπων, ως προς το “‟ποιος είμαι, από πού έρχομαι και πού
πάω…”. Δεν αφορά όμως γεωπολιτικά ζητήματα, χωρίς (σ.σ.: εκτός) τον
αλυτρωτισμό»!
Ασφαλώς, στην έρευνα του ελβετικού ινστιτούτου (www.igenea.com) τηρούνται
νόρμες διαχωρισμού εθνοτήτων με τοπολογικά κριτήρια, που δεν ταυτίζονται
απαραίτητα με συνειδησιακούς διαχωρισμούς εθνοτήτων.
Για παράδειγμα, η αποκοπή Θρακών και Μακεδόνων από την ελληνική φυλετική
οντότητα δεν αντέχει στο ιστορικό βάθος, αφού παραγνωρίζει τους ιστορικούς
συνεκτικούς δεσμούς των φύλων αυτών με τον ελληνικό εθνολογικό κορμό. Ωστόσο, η
έρευνα, από γενετικής άποψης, καταρρίπτει αλλοπρόσαλλους διεκδικητικούς
ισχυρισμούς σε βάρος της χώρας μας.
Ως προς το αρχικό ερώτημα, πόσοι
είναι οι Ελληνες ανά την υφήλιο, απαντήσεις επιχείρησε να δώσει πριν από περίπου
20 χρόνια ο καθηγητής Θεοφανίδης. Σε άρθρο που δημοσίευσε στην εφημερίδα
«Απογευματινή» (18/12/1998) ανέφερε πως στο ερώτημα «πόσοι είναι σήμερα οι
Ελληνες;» ακριβής απάντηση δεν μπορεί να δοθεί…
«Με αυτή τη μορφή το
ερώτημα φυσικά και δεν μπορεί να απαντηθεί μόνο από τα αποτελέσματα των
απογραφών πληθυσμού που διενεργεί η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, σύμφωνα με την
οποία στην ελληνική επικράτεια υπάρχουν σήμερα περίπου 11.000.000 Ελληνες. Ούτε
από τα στοιχεία που έχουν μέχρι σήμερα συγκεντρώσει το Συμβούλιο Απόδημου
Ελληνισμού (ΣΑΕ) και η αντίστοιχη γραμματεία του υπ. Εξωτερικών, σύμφωνα με την
οποία υπάρχουν περί τα 17.000.000 Ελληνες ανά την υφήλιο. Και αυτό διότι ο
ορισμός “‟Ελλην” δεν μπορεί να είναι ‟τέλειος, σαφής και ευκρινής, όπως απαιτεί
η επιστημονική μέθοδος» έγραφε σχετικά και συμπλήρωνε:
«Αν στο πλήθος
των Ελλήνων προσθέσει κανείς και τους οριζομένους ως ελληνογενείς, ο καθορισμός
του συνολικού αριθμού τους καθίσταται αδύνατος με τυπικές μεθόδους απαρίθμησης».
Ωστόσο, με θεωρητικές προσεγγιστικές μεθόδους κατέληγε από τότε στο
συμπέρασμα ότι «οι Ελληνες και οι ελληνογενείς ξεπερνούν τους 100.000.000».
Οι σημερινές γενετικές προσεγγίσεις τείνουν να τον επιβεβαιώσουν.
300.000 το σύνολο στα
γειτονικά Σκόπια
Σύμφωνα με γράφημα στην έρευνα του i-GENEA, το 15% των Σκοπιανών είναι
Ελληνες κατά το DNA! Με βάση τη σημερινή πληθυσμιακή κατάσταση των 2.000.000
κατοίκων, το 15% δίνει 300.000 Ελληνες!
Με βάση την έρευνα, στην ίδια χώρα υπάρχουν σλαβόφωνοι Σέρβοι σε ποσοστό
επίσης 15% (δηλαδή και αυτοί είναι 300.000), οι Αλβανοί αγγίζουν το 10%, δηλαδή
200.000, οι Τεύτονες (γερμανικό φύλο της Βαλτικής που πέρασε τον Δούναβη) είναι
το 20%, δηλαδή 400.000, ενώ οι λοιποί -μη Σέρβοι - σλαβόφωνοι που επιθυμούν να
αποκαλούνται «Μακεδόνες» είναι μόλις το 30%, δηλαδή 600.000 άτομα.
Η «μακεδονική» συνείδησή τους δεν τους επιτρέπει να υποκύψουν στις πιέσεις
της Σόφιας, που, εκμεταλλευόμενη το γεγονός του συγγενούς γλωσσικού ιδιώματος,
επιμένει να εννοεί τη FYROM «ζωτικό χώρο» της Βουλγαρίας…
4.400.000 κατοικούν στη
Βουλγαρία!
Σύμφωνα με τα σκοπιανά δημοσιεύματα, που ανέδειξαν τις τελευταίες μέρες (για
προφανείς λόγους) την έρευνα του i-GENEA που αφορά τη Βουλγαρία, ανατρέπεται
άρδην η εικόνα της πληθυσμιακής υπόστασης του γειτονικού κράτους. Η έρευνα
έδειξε ότι το 49% του πληθυσμού της Βουλγαρίας είναι «Θράκες» (προσέγγιση
λογική), ενώ παρουσιάζει και ένα 11% που το θέλει να εκπροσωπεί αμιγώς «Ελληνες»
(όχι ελληνογενείς).
Τα ποσοστά, αθροιστικά, αποδίδουν ένα 60%, που σημαίνει ότι επί συνόλου
7.500.000 κατοίκων της Βουλγαρίας οι 4.400.000 είναι γενετικά ελληνογενείς. Η
Βουλγαρία, που συγκροτείται προς Νότο από θρακικά και μακεδονικά εδάφη, δεν
θεωρείται παράλογο να περιλαμβάνει ελληνογενείς πληθυσμούς, με τη «διαχωριστική
γραμμή» ανάμεσα στο μεσογειακό και το σλαβικό στοιχείο να μετατοπίζεται βόρεια
του Πύργου (Burgas) και της Φιλιππούπολης (Plovdiv).
900.000 βρίσκονται στην
Αλβανία
Στην Αλβανία η γενετική έρευνα του ινστιτούτου i-GENEA διαψεύδει τον Αλβανό
πρωθυπουργό Εντι Ράμα που ισχυρίζεται ότι «ούτε στην ελληνική Χειμάρρα υπάρχουν
Ελληνες»! Η έρευνα διαπιστώνει πως το 14% του αλβανικού πληθυσμού (όχι μόνο στον
Νότο) είναι Ελληνες, δηλαδή περίπου 400.000 (2.800.000 κάτοικοι επί 14%), ενώ
αναφέρονται και 18% Θράκες. Ως «Θράκες» θεωρεί το αυτόχθονο τοπικό φύλο της
ακριτικής περιοχής, που από την αρχαιότητα αυτοπροσδιορίζεται ως «ελληνικό». Το
ποσοστό μεταφράζεται σε 500.000 Θράκες (γενετικά) στην Αλβανία. Συνολικά τα
ποσοστά δίνουν ένα 32%, που αριθμοποιείται σε 900.000 ελληνογενείς.
Εννοείται ότι η επιστημονική αυτή προσέγγιση αφορά γενετικά και όχι
συνειδησιακά χαρακτηριστικά των παραπάνω.
Από φυσιογνωμιστική πλευρά,
τα ποσοστά επιβεβαιώνουν τον χαλαρό διαχωρισμό των Αλβανών σε «Γκέγκηδες» και
«Τόσκηδες», με τους δεύτερους να φέρουν τα φυσιογνωμιστικά χαρακτηριστικά της
πλειονότητας των «Αλβανών» του Νότου, που δεν σχετίζονται ούτε με τα αντίστοιχα
των Αλβανών του Βορρά ούτε με τα γενικά φυσιογνωμιστικά χαρακτηριστικά των
Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου!
Αν η γενετική προσέγγιση του i-GENEA είναι ορθή, στη γειτονική χώρα οι
900.000 Ελληνες-ελληνογενείς αποτελούν το 1/3 του συνολικού πληθυσμού της
σημερινής Αλβανίας!
Από ιστορική άποψη, όπως σημειώνεται στην
ιστοσελίδα himara.gr που δημοσίευσε στοιχεία της έρευνας, στα χρόνια των
επιδρομών δυτικών φύλων στα Βαλκάνια, αρχικά των Οστρογότθων και αργότερα των
Νορμανδών, η αυτοκρατορική εξουσία στη Βασιλεύουσα απέστειλε στρατό και εποίκους
να κατοικήσουν την περιοχή του Δυρραχίου (αρχαία Επίδαμνος) και του Φιέρι
(αρχαία Απολλωνία, αποικία των Κορινθίων) ως ανάχωμα στους εισβολές.
Οι ελληνικής προέλευσης πληθυσμοί αυτοί εγκαταστάθηκαν οριστικά στην περιοχή,
απέκτησαν γη και εδραίωσαν την παρουσία τους, ανανεώνοντας το ελληνικό στοιχείο
που προϋπήρχε στις παράκτιες ελληνικές αποικίες στην ανατολική ακτή της
Αδριατικής από την αρχαιότητα. Η εγκατάστασή τους ενδυνάμωσε την άμυνα του
Βυζαντίου στα δύο άκρα της Εγνατίας Οδού (που συνέδεε το Δυρράχιο με την
Κωνσταντινούπολη μέσω Θεσσαλονίκης), όσο η κραταιά Βασιλεύουσα μπορούσε ακόμα να
φυλάσσει με ασφάλεια τις πύλες της Ευρώπης και από τους αναδυόμενους ανατολικούς
εισβολείς.
Σημειώνεται πως η Αννα Κομνηνή αναφέρεται στην άμυνα του
Δυρραχίου (δύο-ράχες, με το «ρ» να διπλασιάζεται λόγω σύνθετης λέξης)
περιγράφοντας τα πανύψηλα ισχυρά τείχη της πόλης.
Και όλα αυτά
συμβαίνουν ενώ στην Αλβανία εξελίσσεται κυβερνητική κρίση (και) λόγω
μειονοτικού. Ο νέος πρόεδρος της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα άσκησε (περιέργως) το
συνταγματικό του δικαίωμα να μην προσυπογράψει τον πρόσφατο νόμο με τον
βαρύγδουπο τίτλο «Περί προστασίας των μειονοτήτων» (την ώρα που ο πρωθυπουργός
Ράμα επιτίθεται στην ελληνική μειονότητα με όλα τα μέσα), με τον οποίο το
αλβανικό βαθύ κράτος επιχειρεί να «τακτοποιήσει» μειονοτικά θέματα της χώρας εν
όψει της προσδοκίας για την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Ο νόμος στηρίζεται
από τους δύο μεγάλους συνασπισμούς στην αλβανική πολιτική σκηνή, καθώς το
αλβανικό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον νόμο στα μέσα Οκτωβρίου με ψήφους του
κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος του Ράμα και του κύριου πυλώνα της
αντιπολίτευσης, του Δημοκρατικού Κόμματος.
Συγκέντρωσε, ωστόσο, τα
πυρά μερίδας της αντιπολίτευσης, καθώς κατά του συγκεκριμένου νόμου τάχθηκαν οι
βουλευτές του Σοσιαλιστικού Κινήματος για την Ενσωμάτωση (LSI ), του οποίου
ιδρυτής είναι ο πρόεδρος Μέτα, και η ελληνική μειονότητα, μέσω του βουλευτή και
προέδρου του ΚΕΑΔ Βαγγέλη Ντούλε.
Ο νόμος θα τεθεί σε ισχύ με το
συνταγματικό παράδοξο να μη φέρει την υπογραφή του αρχηγού του κράτους, καθώς
ήδη δημοσιεύτηκε στην αλβανική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
...Φίλοι μου, όπου και να συναντήσετε
τον Έλληνα στην διασπορά θα τον βρείτε να σας περιμένει με ένα πλατύ χαμόγελο
και μια πλούσια καρδιά φιλοξενίας!. Αν είναι γερουσιαστής ή επιστήμονας,
ηθοποιός ή λογοτέχνης, απλός εργάτης ή "μύθος" των ειδήσεων -News legend- της
αμερκάνικης τηλεόρασης και ραδιοφωνίας, φτωχός ή πλούσιος το ίδιο κάνει.. Θα σας
μιλήσει σα να σας ξέρει από χρόνια.. Θα σας αγκαλιάσει σαν όπως η μάνα σας όταν
γυρνούσατε στο χωριό.. Και με στοργή και την φροντίδα του αδελφού θα σας
χαϊδέψει με το βλέμμα του από πάνω ως κάτω, θέλοντας να μάθει τα πιο πολλά για
εσάς και αν είστε καλά!.
Και είναι καταπληκτικό σαν περπατάτε στους δρόμους των
μεγαλουπόλεων.. και αν έχετε και την τύχη να βρίσκεστε κοντά στα αγαπημένα και
φημισμένα στέκια του μετανάστη καθώς εγώ, που κάθε φορά όταν κατεβαίνω στο
"Ελληνικό Χωριό"
(The Greek Village) του Ντάνφορθ εδώ στο Τορόντο
του Καναδά, είναι λες, και μέσα μου γίνεται σαματάς! Γίνεται Απρίλης και
χαρά!!.. Λέτε και γνωρίζω τον κόσμο όλον!.. Kαι έχω την αίσθηση, θαρρείτε και
περπατάω στα γνωστά και αγαπημένα μου σοκάκια τα Καρδαριτσιώτικα στα χρόνια που
ήμουνα παιδί.., και το χωριό έσφυζε από ζωή και κόσμο.. Τα ίδια και εδώ..
Το σίγουρο είναι στον Έλληνα της
διασποράς, σαν του μιλήσετε στην γλώσσα του ..πανηγυριώτικα και με καλοσύνη,
εκείνος για εσάς, θα σφάξει και το ...γουρούνι!!.. Έτσι λέγανε οι παλιοί σε
ένδειξη ενθουσιασμού για την καλή παρέα πάνω στο κέφι του γλεντιού.. (Tο χοιρινό
ήταν τότε το κρέας για όλη την χρονιά στο σπίτι και το έσφαζαν στις απόκριες
κάνοντάς το παστό.. Aλλά στο γλέντι απάνω κάθε τόσο) ο νοικοκύρης φώναζε: "Φέρτε
κι' άλλο κρασί!! Να σφάξουμε και το γουρούνι!.." Εννοώντας τέτοια καλή παρέα που
έχουμε, το γλέντι και η διασκέδαση να μην τελειώσουν ποτέ!!.. Τέτοια είναι πάντα
και η καρδιά τ' Αϊ μετανάστη.. Χαιρετισμούς και να είστε πάντα καλά!
Κώστας Δουρίδας Σεπτέμβριος 2008.
ο
ΕλληνισμόςSince
1996της
Διασποράς
...Αλλά ο Οδυσσέας ποθεί ακόμη και καπνό μονάχα της πατρίδας του να δει να
πετιέται προς τ' απάνω κι ας πεθάνει... (Οδύσσεια, α, στ. 57 κ.π.)
....Ο κόσμος του «Καπνόν ποθρώσκοντα» δεν είναι μύθος και
ιστορία αδελφέ μου, παρά μικρά σπασμένα γυαλιά από καθρέφτη που μέσα εκεί
παραστατικά, θα με βρεις αποσπασματικά και με εξουθενωμένη φωνή, να σου δίνω
την αναφορά μου με λόγια απλά να καταλάβεις: 'Οτι η μικρή και τεθλασμένη
γραμμή που εσύ και εγώ ακολουθήσαμε στην ξένη γης δεν ήταν εύκολος δρόμος...
Την είδηση του θανάτου του, κοινοποίησε στο Facebook η τραγουδίστρια Πένυ
Ξενάκη. «Μόλις το έμαθα και θέλω να πεθάνω... Ο Γιάννης Σπανός δεν μένει πια
εδώ...», έγραψε στο προφίλ της.
Ο Γιάννης Σπανός γεννήθηκε στο Κιάτο Κορινθίας στις 26 Ιουλίου 1934 και
εισήλθε στην δισκογραφία με το τραγούδι «Μιά Αγάπη για το Καλοκαίρι».
Μεσουράνησε στα μουσικά δρώμενα από το 1965 έως και τη δεκαετία του '90,
γράφοντας αναρίθμητα κομμάτια για το λεγόμενο «Νέο κύμα».
Κατά τη διάρκεια της λαμπρής καριέρας του μελοποίησε στίχους των Λευτέρη
Παπαδόπουλου, Γιώργου Παπαστεφάνου, αλλά και ποιήματα των Βασίλη Ρώτα,
Γεωργίου Βιζυηνού, Μυρτιώτισσας, Νίκου Καββαδδία, Μίλτου Σαχτούρη. Από τα
πιο γνωστά τραγούδια του είναι τα: «Σαν με κοιτάς», «Οδός Αριστοτέλους»,
«Μαρκίζα»,«Είπα να φύγω» και «Μια Κυριακή».
«Υπάρχουν άνθρωποι που ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν με τραγούδια μου», έλεγε
σε παλιότερη συνέντευξή του στη LiFO. «Το μόνο που έχει αξία για μένα είναι ν'
ακούω κόσμο να σφυρίζει μελωδίες μου και να ψιθυρίζει τους στίχους. Άσχετο με το
αν εγώ μπορεί να προτιμώ κάποια τραγούδια μου που δεν πέρασαν στον πολύ κόσμο».
Εδώ, σε μία παλιότερη συζήτησή του με τον στιχουργό Λευτέρη Παπαδόπουλο:
Σημαντικότεροι δίσκοι του:
1965 Ο Γιάννης Σπανός Παίζει Σπανό 1965 Αποδημίες - Καίτη Χωματά
1966 Η Σούλα Μπιρμπίλη σε τραγούδια του Γιάννη Σπανού και του Νότη Μαυρουδή
1967 Α' Ανθολογία -Νέο Κύμα 1968 Β' Ανθολογία -Νέο Κύμα 1968 Ο Γιάννης
Σπανός Διευθύνει Γιάννη Σπανό 1969 Σκιές στην άμμο -Καίτη Χωματά, Μιχάλης
Βιολάρης 1969 Μια Κυριακή -Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Σταμάτης Κόκοτας, Βίκυ
Μοσχολιού 1969 Όλο το καλοκαίρι -Μπέμπα Μπλάνς 1971 Εκείνο το
καλοκαίρι- Αφροδίτη Μάνου (Α' Βραβείο Μουσικής Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης) 1972
Η γλυκειά Ίρμα -Έλλη Λαμπέτη 1973 Μέρες Αγάπης -Δήμητρα Γαλάνη 1974 Ο
Μορμόλης - Χρήστος Λεττονός, Γιάννης Φέρτης, Ξένια Καλογεροπούλου , Τάνια
Τσανακλίδου 1974 Οδός Αριστοτέλους -Γιάννης Πάριος, Χάρις Αλεξίου ,Γιάννης
Καλατζής 1975 Γ' Ανθολογία -Αρλέτα, Κώστας Καράλης 1976 η Αλέκα
Κανελλίδου τραγουδάει Γιάννη Σπανό 1977 Η Βίκυ Μοσχολιού τραγουδάει Γιάννη
Σπανό 1978 Μ'αγαπούσες θυμάμαι -Δήμητρα Γαλάνη 1981 Στου καιρού τα
ρέματα -Μανώλης Μητσιάς 1982 Φίλε -Τάνια Τσανακλίδου 1984 Έξοδος
Κινδύνου -Άλκηστις Πρωτοψάλτη 1985 Χάρτινες Καρδιές - Γιάννης Πουλόπουλος
1988 Προσωπικά -Ελένη Δήμου 1991 Ανάμεσα σε δυο αγάπες (β' πλευρά με
στίχους Αντ. Ανδρικάκη)-Χριστίνα Μαραγκόζη 1992 Η Τάνια Τσανακλίδου
τραγουδάει Γιάννη Σπανό 1992 Να'χα δυο καρδιές να σ'αγαπώ -Κατερίνα Κούκα
1993 Ο Δημήτρης Μητροπάνος τραγουδάει Γιάννη Σπανό 1996 Άκου λοιπόν -Ελένη
Δήμου
Και αναστήθηκες, Χριστέ Σωτήρ
και συνέτριψες τον θάνατον
και διέλυσες την ασύστολη πλάνη μας.
Η λυτρωτική Σου Ανάσταση
διαπερνά το αβυσσαλέο σκοτάδι του άδη
και λαμπρύνει το φως της ζωής.
Η αδιάσειστή αλήθεια της Θεότητάς σου
καταυγάζει την ψυχή.
Το άρρητο τραγούδι της
μετουσιώνεται σε σώματα και σχήματα ουράνια
καταλάμποτας
το απαράγραπτο αξίωμα της Αγάπης και του Ελέους
εις τους αιώνες των αιώνων.
Αμήν!
...Δωσ' μου
θεέ μου μια στιγμή φούρλα να φέρω τη ζωή μέσα απ' το τσάμικο κι' όπως θα σειέμαι
θα λυγώ και σμίξω τον Έλληνα ..θεό... Σαν αστραπή να γεννηθώ ξανά στην γη κι'
αφού αισθανθώ την πασχαλιά ως άνω! Μαζί και την Ελλάδα!!! Ύστερα ας ..πεθάνω!
Κωστας Δουρίδας : Απ' την ιστοσελίδα
"Νυκτερινός Επισκέπτης"
Λέω να βρω καιρό και να μετρήσω την ηλικία της
θάλασσας από το βάθος των ματιών σου!.
Στα πέντε Σου δάχτυλα, στιγμή - στιγμή, δάκρυ το
δάκρυ να κάτσω να συλλογιστώ τον ανθρώπινο πόνο
ανά τους αιώνας!.
Κι' επειδή ο θεός και τ' αστέρια του έδωσε ένα -
ένα και με τάξη απλή, να ζωγραφίζουν στο κάθε Σου
βήμα μικρές παναγιές που ανασταίνονται, λέω:
Tα μακρινά ηρωικά βουνά της Αρκαδίας μου, με χίλια
μύρια χρώματα, με δυο στρατιές αγγέλους, Σου
στέλνουν δώρο στην γιορτή Σου ένα κομμάτι
ηλιοβασίλεμα να το κρεμάσεις στον λαιμό Σου!
Κι' επειδή στ' Oντάριο οι μήνες είναι σκληροί.. Tα
καραούλια απ' τις ψηλές τους τις κορφές στο
Καρδαρίτσι: Ο 'Αγιος Γεώργιος, η Αγία Παρασκευή
μαζί κι' ο 'Aγιος Κωνσταντίνος, Σου στέλνουν
γράμμα και γραφή, μαζί κι' ένα ματσάκι
δεντρολίβανο να το κρατάς στον κόρφο Σου να μην Σε
πιάνει αβάσκαμα.
Κι' επειδή εγώ, και τους χρόνους εβασάνισα.. Λέω.
Είναι καιρός τον εαυτό μου να γυρίσω πίσω να του
διδάξω ανάγνωση και γραμματική, ώστε να μπορεί
σωστά, να συλλαβίζει το όνομά Σου!
Μικρή κυρά μου αναργιανή, κυρά των αηδονιών της
πετροπούλας και του κότσυφα! Kυρά του νου, της
όσφρησης και της αφής, θα με περιμένεις; κι' εγώ
το καρτερώ, να πάει η ώρα δώδεκα να πάει το
μεσημέρι!...
Κυρά μου καπετάνισσα κυρά,
σε βλέπω με την *ρόκα σου να *σαλαγάς τ αρνιά,
κειδά στις ράχες τις ψηλές στο Καρδαρίτσι!
Κι εγώ σου το βοσκόπουλο,
την προσευχή να κάνω
για σε τον τσάμικο!. Κυρά.
Να σου πηδώ απ το 'να βουνό
στ' άλλο να φέρνω *φούρλες,
και με του Ζάχου την φωνή
να σου λέω την "Βοσκοπούλα"...
Κι εσύ κυρά η Κιτσιαρέλαινα
να σου χτενίζει τα μαλλιά
και η παναγιά να σου φοράει *γιορντάνια.
Κι εγώ ζωσμένος τ' άρματα
ν' αστράφτω! ο αστραπόγιαννος κυρά
στην χρυσοπλούμιστη
την φορεσιά του γέρου μου Κολοκοτρώνη!
Να πάμε μέρα του *βαγιού
στην εκκλησιά του Αϊ Νικόλα!.
Και σαν πιο κει πιο ύστερα,
σαν έρθει εικοσιδυό Νοέμβρη,
να πάμε πάλι να γιορτάσουμε
τα δεκαοκτώ μας χρόνια παντρεμένοι,
και νάχουμε τον παπαβασίλη στο Eυαγγέλιο...
*ρόκα= υφαντουργικό εργαλείο σε σχήμα λεπτής, ξύλινης ράβδου, στην άκρη
της οποίας τύληγαν το νήμα μαλλιού ή βαμβακιού που προόριζαν για γνέσιμο οι
γυναίκες. *σαλαγάς, σάλαγος, σαλαγώ = κατευθύνω το κοπάδι στη βοσκή,
στη στάνη κλπ. με δυνατές φωνές. *φούρλες, φούρλα,= η φιγούρα στο
χορό, στροφή γύρω από τον εαυτό του/ της.. *γιορντάνια, γιορντάνι, =
το περιδέραιο από αργυρά και χρυσά νομίσματα αλλά και τα ρούχα φορέματα της
γιορτής.. *βαγιού, = Κυριακή των Βαϊων.
Μ' ένα φιλί
Πως τώθελα να το μπορώ
-στ' ορκίζομαι φιλώ σταυρό!
σαν επιμένεις να στο δείξω-
στης θυμωμένης θάλασσας αφρό
ορθός και με τα πόδια μου να *πιλαλήξω!.
Σαν τον Χριστό ή σαν τον Διγενή να ρθω
στην Αυστραλία, εκεί που πας για λίγο
χίλιες φορές στην αστραπή,
να σου το πω μ' ένα φιλί, τρελή,
το σ' αγαπώ κι' απέ να φύγω.
Σαράντα αηδόνια και μια πέρδικα,
σαράντα Απρίληδες *κανίσκι σούστειλα..
Δεκέμβριο μήνα.
Και διάλεξα και μούλα γοργοπόδαρη,
που σου την στόλισαν νεράιδες και ναυτόπουλα.
*Κανισκιοφόρη έβαλα το γιο *πραματευτή,
και γύφτους απ' την ανατολή, με σηκωμένα τα
πανζάκια
κι' ανυπόδητοι. *Ντεληκανίδες!
Γυμνόστηθοι, και με μαντίλι
μαύρο στο λαιμό και κόκκινο μπερέ,
να σου βαρούν νταούλια και κλαρίνα.
Και μια τσιγγάνα βεργολυγερή,
ηλιογέννητη 'πω και θεέ μου!.
Να σου χορεύει *σέρτικο!
Σαράντα αηδόνια και μια πέρδικα, σαράντα
Απρίληδες κανίσκι σούστειλα.. Δεκέμβριο μήνα.
*κανίσκι, *κανισκιοφόρης, (το) = μικρό καλάθι από καλάμι ή λυγαριά /
πανέρι που περιέχει διάφορα αντικείμενα και στέλνεται ως δώρο σε γιορτές και
γάμους. *πραματευτή, ς = πλανόδιος έμπορος, αυτός που πουλάει την
πραμάτεια του γυρνώντας στις γειτονιές. *Ντεληκανίδες, ντελικανής =
ο νέος παράτολμος, παλληκαράς. (τουρκ. delkani). *σέρτικο (μεταφορ.)
..Μάγκικο τραγούδι των ρεμπέτιδων..
Η Γλώσσα μου η Ελληνική,
'ενας Ατέρμονα Ευλαβής..
Μελωδικός.. Γλυκύς..
Ανυπροσπέλαστος.. Αχανής..
Μεγαλειώδης.. Γίγας Κόσμος!
η ΜΗΤΡΙΚΗ μου η ΓΛΩΣΣΑ η ΕΛΛΗΝΙΚΗ!.
ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑτης Μερσίνας Ντζιαφέρη: Με συνεπαίρνει η εικόνα των περιστεριών, στην ιστοσελίδα της LAND of GODS...
Αδιάκοπα φτερωκοπούν τα όμορφα περιστέρια
να ξαποστάσουν άπλωσα πάνω στα δυο μου χέρια
όμως συνεχίζουνε το δρόμο με καμάρι
να φτάσουν σε προορισμό απόφαση έχουν πάρει.
Το σύμβολο που εκπροσωπούν θέλουν να παραδώσουν,
σε όλη την Υφύλιο Ειρήνη και χαρά να δώσουν.
τι όμορφα αγκαλιάζονται και γλυκοχαιρετιούνται;
με τα λευκά φτεράκια τους το ΄Σύμπαν χαιρετούναι.
'Aσπρα μου πουλιά λευκά μου περιστέρια
κρατείστε την Ειρήνη γερά στο ράμφος σας
φυλάξτε την ψιλά στα αστέρια
μην πέσει στον κακών τα χέρια.
Ας ήταν να φτερούγιζε η ΕΙΡΗΝΗ
στων κακών την ψυχή
έστω και για μια στιγμή.
Σήμερα ο εχθρός του 'Ελληνα
δεν είναι ορατός, γιατί δεν έχει πρόσωπο
ούτε σάρκα όμως υπάρχει παντού σαν τον
αγέρα!. Μερικοί τον είπαν καλοπέραση. 'Αλλοι
..πολιτισμό και παγκοσμιοποίηση..
Οι πιο τολμηροί τον είπαν αφομοίωση.
έχουμε πάρει ΕΥΧΗ μαζί και ΚΑΤΑΡΑ απ' τον παππού μας τον ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ, όπου μας λεει: Σαν 'Ελληνες, δεν πρέπει ποτές(!!!) να λησμονούμε την γη της πατρίδας, αλλά και κείνη που έγινε δεύτερη μάνα μας κι' απροκάλυπτα εδώ εγώ τώρα, σου την αποκαλώ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΓΗ της ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ!!
ΕΙΣΑΙ το πρώτο μόριο από το σώμα μου και στην δική σου πνοή αναπνέω!. Υπάρχω κι' ευρίσκομαι ζωντανός και θριαμβεύω ή εξαφανίζομαι, ή απλώς ζω κι' αργοπεθαίνω....
Ο κόσμος του «Καπνόν ποθρώσκοντα» δεν είναι μύθος και ιστορία αδελφέ μου, παρά μικρά σπασμένα γυαλιά από καθρέφτη που μέσα εκεί παραστατικά, θα με βρεις αποσπασματικά και με εξουθενωμένη φωνή, να σου δίνω την αναφορά μου με λόγια απλά να καταλάβεις: 'Οτι η μικρή και τεθλασμένη γραμμή που εσύ και εγώ ακολουθήσαμε στην ξένη γης δεν ήταν εύκολος δρόμος...
''Τις μέρες μου τις έχω μετρήσει πάνω στις χάντρες του κομπολογιού.. Mία τη μία κι' ένα το βήμα. Βήμα τα βήματα, στο παρά πέντε.. Κόμβο τον κόμβο και με τα αρθριτικά.. Μίλια τα μίλια -Χιλιάδες μίλια μακριά από την θάλασσα και τον γαλάζιο ουρανό της πατρίδας! ...Ποιος τον θυμάται τώρα τον μετανάστη"..
Σήμερα ο μετανάστης -αν και πεθαίνει- έχει πάρει προ πολλού την θέση του παλαιού χωριάτη.. για ετούτο τον αποκαλούν "πιατά" και άλλα τέτοια πολλά του λένε..
Πολλά από τα γράμματά μου σε εσένα τα ματαγράφω ονοματίζοντάς τα ...ποιήματα
Φίλε μου τελευταία όλο και περισσότερο χάνουμε το χαμογέλιο
μας.
Γράψε μου αν θέλεις, σαν εύρεις τον καιρό. Το γράμμα σου μου δίνει κείνη την αίσθηση της γλυκιάς επιστροφής στην πατρίδα, όταν ακόμα ζούσαν οι γονείς -που πια δεν ζούνε-, κι' αποκομμένος σήμερα καθώς που είμαι, η πρώτη μου πατρίδα έγινες εσύ! Για τούτο και σε σκέφτομαι αδελφέμου! Νάσαι καλά!!
Θυμήσου: 'Ενα παιδί της διασποράς, ήταν τότε, είκοσι χρονών, που γύρισε στην πατρίδα γύρω στα 1820, και δεν μιλούσε καλά ελληνικά, -καθώς κι' εσύ- και όμως στον ίδιο καιρό, έγγραψε τον εθνικό μας ύμνο, ήταν ο Διονύσιος Σολωμός που έγγραψε επίσης και τούτο: «Κλείσε στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα νιώσεις μέσα σου κάθε είδους μεγαλείο»!!
Στην πιο ψηλή κορφή της γης ο πρώτοςκαβαλάρης και σταυραϊτός
Επειδή λεει δεν μας χρειάστηκαν παρά μονάχα ένα ποτήρι νερό
να δώσουμε στον διψασμένο αναχωρητή της μακρινής πατρίδας.
Να ξέρεις, η κάθε τρώκλα σπιθαμή από την γη της γαλανής,
είναι Αίμα, Πνεύμα, και Πηλός!.
Με την Ελλάδα να σου στέλνει χαιρετίσματα για να μην ξεχαστείς στα καταράχια της οικουμένης... 'Οτι εσύ αδελφέ μου δεν εγεννήθηκες να γίνεις πολίτης του κόσμου επειδή η καρδιά σου είναι σημαδεμένη την Ελλάδα!.
Όσο που ζεις θα σε πικραίνει, όπου κι' αν βρίσκεσαι μακριά της, θα σε πεθαίνει... Μα νάσαι σίγουρος θα σ' ανασταίνει μονάχα η σκέψη της!!
Ως αμνό τον πάνε -και με άλλους λαούς, ποιος να πιστέψει.. με μια Κοκα Κόλα στο χέρι, στο Θείο Σταυρό του Μαρτυρίου Σου! και στην δική του την εξαφάνηση !
Δωσμου θεέ μου μια στιγμή φούρλα να φέρω τη ζωή μέσα απ' το τσάμικο
κι' όπως θα σειέμαι θα λυγώ και σμίξω τον Έλληνα ..θεό... Σαν αστραπή να γεννηθώ ξανά στην γη
κι' αφού αισθανθώ την πασχαλιά ως άνω! Μαζί και την Ελλάδα!!! Ύστερα ας ..πεθάνω!!
Πήρε μια χούφτα χώμα απ' τα Καλάβρυτα..
Το έσμιξε με κείνο της γης του Σύδνεϋ
και έκανε το περβόλι της!..
Μάθε, στην γαλανή πατρίδα όταν μιλούν για μετανάστες
εννοούν μονάχα: Τυχοδιώχτες και ύποπτους!.
Η λέξης Αϊ Μετανάστης που σούλεγα.. θυμάσαι??
Τώρα, κατάντησε βρομιά?? στο στόμα του λαού.
Και το δικό σου όνομα αδελφέ μου ..για λίγο ακόμα..
και να γράφοταν στην.. ιστορία!..
σώμα απ' το σώμα σου θέλω
να κτίσω μνήμα στα μνήματα του
μετανάστη με την ευχή σου!!
Τα απόμακρα κι' ερημικά χωριά της πατρίδας μου
κάθε φορά στο ηλιοβασίλεμα στέλνουν την μοναξιά τους
με το δισάκι του ξενιτεμένου στα πέρατα της γης να παν
χαιρετισμούς στον μετανάστη
Μέσα απ' του ψάλτη τη φωνή και του παπά
ακούω την φωνή σου και ραγίζω
βλέπω τριγύρω καταχνιά
την απουσία απ' τις καινούργιες γενιές..
δακρύζω..
Εγώ κι' εσύ πορεύουμε
την ιστορία στον ώμο μας. Κι' επά στην κορφή
του 'Ολυμπου για δώδεκα χιλιάδες χρόνια φιλάμε
σκοπιά το ανθρώπινο γένος
Μη φοβηθείς
να σκούξεις την αλήθεια: Με την φωνή του
Ρήγα στα μπουντρούμια της Οδησσού!
με το ραβδί των φιλικών:
η αθάνατη γενιά του 'Αϊ μετανάστη
που απ' τους αρχαίους χρόνους πήγε το φως
της γαλανής πατρίδας του στα πέρατα της οικουμένης,
και έλαμψε η γης!
..«Να μου το θυμάσαι
και πάντα καλά
μου νάσαι !»..
Και οι άγριοι γίναν ήμεροι, κι' ομόρφυνε ο κόσμος!
Ύστερα και για πολλή.. Μνηστήρες οργισμένοι
ήρθαν και πειραματίστηκαν την βαρβαρότητα
να βγει στον άνθρωπο!
φύγαμε μακριά..
τάχα απ' την ζήτηση της περιπέτειας..
Τάχα από ..ανάγκη...
Στο μεταξύ ο 'Αϊ μετανάστης θύμωσε!
και πήρε πένα και χαρτί κι' αντίς μελάνι, με αίμα!
έγραψε απάνω το όνομά του:
Ρήγας Φεραίος, Φιλικοί, 1821, Διονύσιος Σολωμός,
Υψηλάντης, και άλλοι πολλοί..
'Ετσι τα περισσότερα χωριά στη Γορτυνία
έχουν απομείνει με έναν ..Κολοκοτρώνη
στην πλατεία και οκτώ ανθρώπους
να τραγουδούν την μοναξιά με ένα τραγούδι
κλέφτικο για την επιστροφή του ξενιτεμένου..
Βάνω σουρίχτρα και σφυρώ και χαλασμό σηκώνω..
Βλέπω βουνά, βλέπω λογγιά κι' αντάριασμα στα πλάγια
Χιλιάδες γιδοπρόβατα περνούν στα βοσκοτόπια
κι' ακούω τα κυπροκούδουνα κι' εγώ λαλώ φλογέρα..
Τα αχνάρια μου να περιμαζέψω, όπου
δειλά θαρρώ λίγο κι' ακόμη, να μου
αργοφαίνονται: Μικρές τύψεις,
μικρά αποτυπώματα
στην απεραντωσύνη
Σου και στην
μεγαλωσύνη
Σου Κύριε!
'Υστερα και λίγο πριν πάει για τον στρατό. Μια μέρα και μέσα σε λίγες ώρες, από παιδί που ήταν κι αισθανότανε, στα ξαφνικά ωρίμασε και έγινε άνδρας. Καθώς που βρήκε τον εαυτόν του κρατημένο γερά!! Κειδά, από το φέρετρο του αγωνιστή και ήρωα της ειρήνης Γρηγόρη Λαμπράκη!..
απ' την Μητρόπολη ως μέχρις το πρώτο νεκροταφείο η Ελλάδα, είχε διπλώσει σε ένα μικρό σεντόνι την ιστορία της, και με τα χέρια της τεντωμένα σε χιλιάδες μπουνιές, φοβέριζε τους ουρανούς μαζί και τους ..θεούς της.
Και οι μεν πήραν τους δρόμους για τις φυλακές και τα ξερονήσια.. Και οι δε -οι απλοί και ανώνυμοι- πήραν τους δρόμους για την ξενιτιά.."..
Δεν έχουμε το ..θεό μας.
Και άλλα τέτοια πολλά..
Νάσαι καλά!!
οι χωριανοί λιγόστεψαν και οι δρόμοι χορταριάσαν..
Κάθε αστέρι και ένα όνειρο. Κάθε όνειρο και
χιλιάδες μίλια μακριά απ' την πατρίδα...
Απ' τ' ανοιχτό παράθυρο ένα ραδιόφωνο στην διαπασών
να παίζει τ' αφιερώματα των ξενιτεμένων
Στις πέρα ανηφοριές
με τα κυκλάμινα
του ονείρου μου ..παλικαριές...
Το πιο γλυκό
χαμόγελο στον πλανήτη
είναι το χαμόγελο του Έλληνα
καθώς υποδέχεται τον επισκέπτη του.
(Ολυμπιακή Φιλοξενία 2004)
Μάνα σεπτή,
Μάνα σεμνή,
Μάνα και χαριτωμένη!..
Η γριά μου η *βάβω η παναγιά στην ερημιά
με το *φακιόλι της αλαφιασμένη
ψάχνει στα διάσελα κλαημένη
να βρει τσοπάνηδες..
...Και τα σκυλιά τ' αδέσποτα κι' εκείνα
μας εγκατέλειψαν για μιαν... Αθήνα..
Κτύπαγε τις λέξεις στην γραφομηχανή καθώς
ο χτίστης πετάει με το μυστρί την λάσπη πάνω στον γυμνό τοίχο..
Θαρρείς και υπνωτισμένος έγραφε την διαθήκη του
Το μόνο που ξέχασαν κι' απ' τις γιορτές
κι' απ' τα τραγούδια τους είναι τον μετανάστη!.
Σε ψάχνω
στους τηλεφωνικούς
καταλόγους της διασποράς,
Είναι ένας Έλληνας της διασποράς..
Φεύγοντας ο μετανάστης πήρε μαζί του από την πατρίδα
το "κάτι τι" όπου στις δύσκολες στιγμές το είχε φυλαχτό
και τον βοηθούσε, σαν φάρος τον οδηγούσε!
Είναι Μεσολογγίτισσα γλυκιά νεράιδα που λες και η λίμνη την ξεπέταξε σαν ένα θαύμα που γεννιέται κάθε εκατό χρόνια!..
και στα πόδια της το Αιγαίο...!
Και ύστερα, εκείνο το ξαφνικό σου χαμόγελο
που ενώ μιλάς το ρίχνεις από το ...πουθενά...
Και κείνο δίνει ζωή για οχτώ ζωές.
έχουν βαλθεί
για να σε εξαφανίσουν...!
Ότι έχεις στο μυαλό σου να το στέλνεις χωρίς φόβο στις 4 γωνιές της γης. Είσαι ότι καλύτερο έχουμε σήμερα για τον Ελληνισμό και την ιστορία μας.. Ο αδελφικός σου φίλος από τον Καναδά
Οι πρώτες μου κυράδες στην ζωή, στάθηκαν δύο. 'Ιδιες Θεές!! Η μία ήταν η μάννα μου, η άλλη η Ελλάδα. Και στις δύο γύρισα την πλάτη.. Πήγα σαν "κόζηνο τράηστο" και χάθηκα στου κόσμου την άκρη..
Πιάνω χαϊδεύω τα γένια μου..
Και ούτε που σκέφτομαι την ..ζαχαρένια μου..
Παλιέ μου φίλε
Πάντα σε σκέπτομαι
κι' αδημονώ να πάρω σου νέα.
'Oταν ήμουν παιδί έστηνα "καυγάδες" στην μάνα μου
είτε για να με ειπεί θεατρίνο που μου άρεσε
Και απάνω στο χορό μ' ένα ..θυμό
στο λεω κοφτά να ξεμπερδέψω :
"Θε να σε κλέψω ντάλα γιόμα
μ' ένα φιλί στο στόμα!".
Και λένε ακόμη ότι τα παιδιά
του μετανάστη το πιο πολύ που τα ενδιαφέρει
είναι να αποδείξουν ότι η μετανάστευση
των γονιών τους δεν ήταν ούτε καν λάθος
πουλιά φοβισμένα;
και αραγμένα τωρα στην μνήμη μας.
Λένε πως ο ΠατροΚοσμάς
βγήκε παγάνα στα βουνά...
επειδή υπάρχεις
θα υπάρχω και θα υπάρχω έως ότου θα υπάρχεις..
Ρωτάω τι γένηκε
και μ' απαντούν
οι αντίλαλοι της εγκατάλειψης.
κι' εδώ κι' εκεί και χάει κοντά με πέντε οργιές καζάντι..
Πήρες τα χρόνια παγανιά και την ζωή μια μπαταριά
τα έδωσες όλα μια ζαριά και εκεί στα ξημερώματα
εχάθηκες στα αστέρια.
Κοιτάζοντας τη φωτογραφία σου,
βρίσκω τη ψυχή μου γονατιστή -θαρρείς και να
προσεύχεται- μπροστά στον Ιερό Bωμό της ατέρμονης
Ελληνικής μου Ιστορίας!!!
η κάθε κοινότητα είναι ανεξέλεγκτη από οποιαδήποτε κεντρική ηγεσία καταλήγει να είναι έρμαιο του
Θαρρείς, κι' όλα αυτά τα χρόνια -ο μετανάστης- απόμεινε ένα παιδί θυμωμένο
.."Μία σωστά οργανωμένη κοινότητα, ξεκινάει με πρώτα τα εργαλεία της δηλ. το «εμένα» και «εσένα», για να καταλήξει στους πολλούς και εν συνεχεία στους ηγέτες της, όπου εύκολα όλοι μας πια λέμε, εάν κάτι δεν πάει καλά: Αυτοί φταίνε... Ενώ στην ουσία φταίμε εμείς... δηλαδή εγώ κι' εσύ αδελφέ μου"...
Όμως έτσι γίνεται πάντα!..
Και έτσι γράφεται η ιστορία του 'Ελληνα
στη διασπορά αλλά και στην πατρίδα!.
Στην διασπορά
ο ελληνισμός
ψυχοραγά
Ο 'Ελληνας της διασποράς:
Αυτός ο μούργος, ο δουλευταράς, χορευταράς και καλοκάγαθος!
Υπομονετικός αλλά και ατίθασος! ο υπέρ πατριώτης και Ελληναράς
της πρώτης γενιάς ο μετανάστης!.
Για τούτο και για όλα αυτά τα παραπάνω που λεω, επιμένω σε αυτό: Ο 'Ελληνας της διασποράς, ποτέ του δεν υπήρξε τυχοδιώχτης η επιζήμιος για τους συνανθρώπους του στην νέα γη, παρά μοχλός στην δημιουργία και την πρόοδο και όσο για την πατρίδα. Αϊ μετανάστης!
Ο απόδημος Ελληνισμός, στο σύνολό του υπολογίζεται ότι υπερβαίνει τα 6.000.000. Ο Ελληνογεννής πληθυσμός ανά τον κόσμο (η αφομοίωση που λέμε) πλησιάζει τα 100. 000.000. λένε οι ειδικοί. Ο πληθυσμός της πατρίδας πλησιάζει τα 11.000.000. Και κάποιοι άλλοι λένε:
Στον Λευτέρη Σαμόγλου
Σε ψάχνω στους τηλεφωνικούς καταλόγους της διασποράς.. Στα graduation φυλλάδια
των πανεπιστημίων.. Στους υποψήφιους της καινούριας Βουλής.. Περπατώντας στους
δρόμους της διασποράς σε ψάχνω και σε βρίσκω 'Ελληνά μου με το κομπολογάκι σου
και το μεράκι σου να υπάρχεις παντού!!.. κδ
«..Το δημοτικό τραγούδι Είναι τα ψηλά βουνά τα σκιερά δάση και
τα δροσερά ποτάμια της Πατρίδας μας, όπου με τρυφεράδα τα στοιχεία της φύσης
μπλέκονται με τα ανθρώπινα συναισθήματα και γίνονται έρωτας, αγάπη, θυμός,
πολεμικός παιάνας, θρήνος, πίκρα, νανούρισμα, λαχτάρισμα...»
Γράψε μου αν θέλεις,
σαν εύρεις τον καιρό. Το γράμμα σου μου δίνει κείνη την αίσθηση της γλυκιάς
επιστροφής στην πατρίδα, όταν ακόμα ζούσαν οι γονείς -που πια δεν ζούνε-, κι'
αποκομμένος σήμερα καθώς που είμαι, η πρώτη μου πατρίδα έγινες εσύ! Για τούτο
και σε σκέφτομαι αδελφέ μου! Νάσαι καλά!! κδ. ο 'Υμνος του μετανάστη / Γράμμα
στον 'Ελληνα της Διασποράς..
From: v.m.ioannou icones@otenet.gr
To: landofgods@cogeco.ca Sent: Thursday, August 04, 2005 2:44 AM
Subject: ΕΝΑΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
Πολύ με συγκίνησε η σελίδα σας, καλέ
μου φίλε, δεν μπορώ βέβαια να αισθανθώ απόλυτα, το παράπονο και τη νοσταλγία που
ζεί ένας ξενιτεμένος μα νάστε σίγουρος, πως με άγγιξαν βαθιά τα κείμενά σας κι
ότι διείδα σ΄αυτά. Απόδειξη, το DIGITAL COLLAGE που έφτιαξα και το χαρίζω μαζί
με την αγάπη μου και τους χαιρετισμούς μου, σ΄όλους τους φίλους του περιοδικού
σας. ΒΙΚΗ ΜΑΡΙΑ ΙΩΑΝΝΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ρισπέν, Ζαν (Richepin , Jean ) 1849 - 1926 "No other nation has been fought as much as the greeks"
"Δεν έχει πολεμηθεί
κανείς λαός όσο οι Έλληνες"
1. Γκρεμίστε
όλη την Ελλάδα σε
βάθος 100 μέτρων.
2. Αδειάστε
όλα τα μουσεία σας,
από όλον τον κόσμο.
3. Γκρεμίστε
κάθε τι Ελληνικό
από όλο τον πλανήτη...
Έπειτα
σβήστε την Ελληνική
γλώσσα από παντού.
1. Από την ιατρική σας,
την... ... φαρμακευτική σας.
2. Από τα μαθηματικά σας
(γεωμετρία, άλγεβρα)
3. Από την φυσική σας, χημεία
4. Από την αστρονομική σας
5. Από την πολιτική σας
6. Από την καθημερινότητα σας.
Διαγράψτε τα μαθηματικά,
διαγράψτε κάθε σχήμα,
κάντε το τρίγωνο-οκτάγωνο,
την ευθεία-καμπύλη!
Σβήστε την γεωμετρία
από τα κτίρια σας,
από τους δρόμους σας,
από τα παιχνίδια σας,
από τ' αμάξια σας!
Σβήστε την ονομασία
κάθε ασθένειας και κάθε φαρμάκου,
διαγράψτε την δημοκρατία και την πολιτική!
Διαγράψτε την βαρύτητα
και φέρτε τα πάνω κάτω,
αλλάξτε τους δορυφόρους σας
να έχουν τετράγωνη τροχιά!
Αλλάξτε όλα τα βιβλία σας
(γιατί παντού θα υπάρχει έστω
και μια ελληνική λέξη)!
Σβήστε από την καθημερινότητα σας
κάθε ελληνική λέξη!
Αλλάξτε τα ευαγγέλια,
αλλάξτε το όνομα του Χριστού!
Βγαίνει από τα Ελληνικά και σημαίνει
αυτόν που έχει το χρίσμα!
Αλλάξτε και το σχήμα
κάθε ναού (να μην έχει την
ελληνική γεωμετρία)!
Σβήστε τον Μέγα Αλέξανδρο,
σβήστε όλους τους Μυθικούς
και Ιστορικούς ήρωες,
αλλάξτε την παιδεία σας,
αλλάξτε το όνομα της Ιστορίας,
αλλάξτε τα ονόματα
στα πανεπιστήμια σας,
διαγράψτε την φιλοσοφία,
αλλάξτε τον τρόπο γραφής σας
χρησιμοποιήστε τον αραβικό,
διαγράψτε, διαγράψτε, διαγράψτε...
Θα πείτε "δεν γίνεται"...
Σωστά, δεν γίνεται γιατί
μετά δεν θα μπορείτε να στεριώσετε
ούτε μία πρόταση!
Δεν γίνεται να σβήσει η Ελλάδα,
ο Έλληνας, η προσφορά του
πάνω σε αυτόν τον πλανήτη...
Η πρόκληση πάντως ισχύει!!!
"No other nation has been
fought as much as the greeks"
1. Break
down all of Greece
in a depth of 100 meters.
2. Empty
all your museums from around the world.
3. Break
down everything Greek
from around the world..
Then
erase the Greek language
from everywhere.
1. from your medicine and pharmaceutics
2. from your mathematics
(geometry, algebra, ..)
3. from your physics and chemistry
4. from your astronomy
5. from your politics
6. from your daily life.
Delete the math,
delete every shape,
then turn the triangle into an octagon,
the straight line into a curve,
Eliminate geometry
from your buildings,
your roads,
your games,
your cars,
Erase the name
of every disease and every drug,
delete democracy and politics,
Delete gravity
and bring everything upside down,
change your satellites
and make them have a square orbit,
Change all your books
(because everywhere there will be at least
one Greek word),
Erase from your daily life every Greek word,
Change the gospels,
change the name of Christ
which also comes from Greek and means
that one who has the nomination,
change the shape
of every temple (so as not
to have a Greek geometry),
Delete Alexander the Great,
all the mythical
and historical heroes ,
change your education,
change the name of History,
change the names
of your universities,
delete philosophy,
change your way of writing, use the Arabic one ,
delete, delete, delete ...
You will probably say "This is not possible"
This is correct, it is NOT possible,
because then, you won�t be able
to form even a single sentence!
It�s not possible to erase Greece,
the Greeks, and our offer on this planet.
The challenge, however, still applies!
Ρισπέν, Ζαν (Richepin , Jean ) 1849 - 1926
Jean Richepin (French pronunciation) 4 February 1849 - 12 December 1926),
French poet, novelist and dramatist, the son of an army doctor, was born at
Medea, French Algeria.
At school and at the Ecole Normale Superieure he gave evidence of brilliant,
if somewhat undisciplined, powers, for which he found physical vent in
different directions�first as a franc-tireur in the Franco-German War, and
afterwards as actor, sailor and stevedore--and an intellectual outlet in the
writing of poems, plays and novels which vividly reflected his erratic but
unmistakable talent.
A play, L'Etoile, written by him in collaboration with Andre Gill
(1840�1885), was produced in 1873; but Richepin was virtually unknown until the
publication, in 1876, of a volume of verse entitled Chanson des gueux, when his
outspokenness resulted in his being imprisoned and fined for outrage aux m?urs.
The same quality characterized his succeeding volumes of verse: Les Caresses
(1877), Les Blasphemes (1884), La Mer (1886), Mes paradis (1894), La
Bombarde (1899). His novels have developed in style from the morbidity and
brutality of Les morts bizarres (1876), La Glu (1881) and Le Pave (1883) to
the more thoughtful psychology of Madame Andre (1878), Sophie Monnier
(1884), Cisarine (1888), L'Aine (1893), Grandes amoureuses (1896) and La
Gibasse (1899), and the more simple portrayal of life in Miarka (1883), Les
Braves Gens (1886), Truandailles (1890), La Miseloque (1892) and Flamboche
(1895).
His plays, though occasionally marred by his characteristic propensity for
dramatic violence of thought and language, constitute in many respects his
best work. During the 1880s he had an affair with Sarah Bernhardt the
greatest actress of the time.
Most of these were produced at the Comedie francaise. He also wrote Miarka
(1905), adapted from his novel, for the music of Alexandre Georges, and Le
mage (1891) for the music of Jules Massenet.
A friend of Emmanuel Chabrier, he helped the composer to correct and salvage
the libretto of Le roi malgre lui, as well as providing the words for La
Sulamite. In addition, his novel La Glu was the basis for an opera by
Gabriel Dupont as well as one by Camille Erlanger.
He died in Paris. His son, Jacques was also a dramatist.