Μετά την πολύκροτη βιογραφία του Σπυρίδωνος «Η Μοναξιά Ενός Ασυμβίβαστου» που μεταφράστηκε στα αγγλικά κάνοντας μπέστ σέλερ σε βιβλοπωλεία του Καναδά και της Αμερικής, η συγγραφέας τολμάει ένα μυθιστόρημα, που κινείται στον 20ο αιώνα μεταφέροντας όλη τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας μέσα απο την προσωπική περιπέτεια του ήρωά της.

Το TGA Νews εξασφάλισε την πρωτιά της δημοσιότητας του νέου βιβλίου της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη που θα παρουσιαστεί επίσημα στις 25 Ιουνίου στο αίθριο της Στοάς του Βιβλίου από τον υπουργό Πολιτισμού Ευάγγελο Βενιζέλο και τον πρέσβη του Καναδά στην Ελλάδα εξοχότατο κ. Φίλιπ Σόμερβιλ.

Το έργο θα παρουσιάσουν επίσης ο συγγραφέας Φώντας Λάδης, ο διευθυντής σύνταξης της "Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας" Γιάννης Βλαστάρης, ο διευθυντής ειδήσεων της ΝΕΤ Παύλος Αλέπης και η δημοσιογράφος Ειρήνη Νικολοπούλου.

Πετάει, πετάει το σύννεφο

Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που σκιαγραφεί τη ζωή ενός απλού ανθρώπου με φόντο την Ελλάδα και την Ευρώπη του 20ου αιώνα. Ενα βιβλίο που "παίζει" με την μεταλλασσόμενη πραγματικότητα της νεώτερης Ελλάδας προσωποποιώντας την ιστορία της.

Ενα πέταγμα χωρίς ενοχές! Του πρώην Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Σπυρίδωνος Ενα απρόσμενο δροσοβόλο αέρα φέρνει στο χώρο της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας το νέο βιβλίο της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη: "Πετάει, πετάει το σύννεφο". Το έργο ξεχωρίζει πάραυτα για την ανεπιτήδευτη προσέγγιση μιας ανθρώπινης ιστορίας που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα του 20ού αιώνα και μάλιστα στη Λευκάδα. Μέσα απ'τις σελίδες του περνάει ανάγλυφα ο βίος και τα έργα ενός απλού ανθρώπου με κοινά προβλήματα και βιώματα σε μια εποχή μεταλλασσόμενη που παραταύτα εξακολουθεί να σαγηνεύει, εμφανιζόμενη στην απλότητα κι αυθεντικότητά της. Ακόμη και το εναγώνιο πρόβλημα της σχέσης του πρωταγωνιστή, ενός κατοπινού ιερέα, με το Θεό του, παρουσιάζεται σαν υπαρξιακή πάλη διεξαγόμενη σε καθαρά διαπροσωπικό επίπεδο, μακριά και πέρα από δαιδαλώδεις πλήν τεχνητούς ιδεολογισμούς και απατηλά εγκεφαλικά διλήμματα. Οι παραδοσιακές αξίες που αποτελούν τον άξονα της ζωής και δράσης του ήρωα, του παπα-Κωστάγγελου -- ανθρώπου που έζησε σε χώρο περιορισμένο και συγκεκριμένο χρόνο, στα στενά όρια μιας μικρής νήσου και μερικών δεκαετιών του 20ού αιώνα --, ξεπερνούν αβίαστα την ακτίνα του μικρού του τόπου καθώς η διαχρονικότητα και διατοπικότητά τους οδηγεί τον αναγνώστη να ταυτισθεί με τον ρεαλιστικό ήρωα του βιβλίου. Το βιβλίο διατρέχει ολόκληρη την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας, απ' τους Βαλκανικούς μέχρι τη Μεταπολίτευση του 1974, αποφεύγοντας τις εξιδανικεύσεις των γεγονότων και αποτυπώνοντάς τα με ανθρώπινα χρώματα και στην πραγματική τους διάσταση, ακριβώς όπως κατάσαρκα τα έζησε ο πρωταγωνιστής. Η χαρά και η προσδοκία, η αγωνία και η πίκρα, η επιφυλακτικότητα κι η δυσπιστία, η αισιοδοξία αλλά κι οι φρούδες ελπίδες, όλες αυτές οι εμπειρίες συνθέτουν το πλούσιο βιωματικο κόσμο του παπα-Κωστάγγελου σαν νέου αγωνιστή κι αργότερα σαν ώριμου και στοχαστικού πολίτη. Η ραγδαία ανατροπή των αξιών της προπολεμικής γενιάς των Ελλήνων από τις πολιτικοκοινωνικές εξελίξεις της μεταδικτατορικής περιόδου προβληματίζει έντονα τον παπα-Κωστάγγελο. Ωστόσο ο ήρωας, εκπρόσωπος μιας μακραίωνης θρησκευτικής παράδοσης καταλλαγής κι αλληλοπεριχώρησης, επιδεικνύει κατανόηση για τις διαφορετικές απόψεις των άλλων κατορθώνοντας να συμφιλιώσει μέσα του δυο εκ διαμέτρου αντίθετους κόσμους, τον παλιό και τον νέο. Ισως είναι η πρώτη φορά που σε ένα ελληνικό μυθιστόρημα εμφανίζεται το πέρασμα στη νέα εποχή χωρίς ενοχές, που η παλιά γενιά απαλλάσσει τη νέα απο τα δικά της σύνδρομα μέσα απο την οδό της αγάπης και της κατανόησης. Η αναμφίλεκτη φυσικότητα της αφήγησης , η πλούσια χωρίς εκκεντρικότητες γλώσσα και η δύναμη της έκφρασης κρατάνε καθηλωμένο στο κείμενο τον αναγνώστη, ακόμη και τον πιό κορεσμένο από κάποια εγκεφαλικά και ναρκισιστικά δείγματα της σύγχρονης λογοτεχνικής παραγωγής. Ο πρώην Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Σπυρίδων

Ο Κωστάγγελος Αργυρίου γεννιέται στη Λευκάδα. Ομως, τα όνειρά του στην πρώιμη νιότη τον πάνε στην Αμέρικα. Λίγους μήνες μετά την άφιξή του στη γή της επαγγελίας η πατρίδα τον καλεί στον αγώνα για την απελευθέρωσή της.

Ντύνεται στρατιώτης για τη Μεγάλη ιδέα, μικρότερη από το όραμά του, όπως θα αποδειχτεί. Επί οχτώ χρόνια στο μέτωπο των Βαλκανικών, του Α' Παγκοσμίου πολέμου, της Μικρασιατικής εκστρατείας γνωρίζει ανθρώπους και τόπους διαφορετικούς. Σε μια μικρή ανάπαυλα απο το Χρέος όταν γυρίζει στο χωριό παντρεύεται την Αρίστη, κοπέλα όμορφη κι άξια σ’ όλα της.

Με το πέρας της θητείας του επανακάμπτει στο νησί του, αμφισβητώντας τώρα τις μεγάλες ιδέες. Ξαναπαίρνει την τσάπα και την αξίνα και γεμίζουν με την Αρίστη του τον τόπο παιδιά ζώντας την ανεμελιά της οικογενειακής ευτυχίας. Ο ξαφνικός θάνατος του πρώτου γιού του τον αποπροσαντολίζει, τον κάνει πολέμιο Θεού και ανθρώπων.

Η επιστροφή του στα θεία μετά από εναγώνια πάλη και μέσα μάλιστα από την ιεροσύνη τον οδηγεί σε καινούριους δρόμους. Μαζί με την πολύτεκνη οικογένειά του βιώνουν την Κατοχή, τη φτώχεια, την πείνα και τη στέρηση στη Λευκάδα. Κι όμως εκείνος μέχρι τότε πίστευε πως ήταν προστατευμένη από τις συμφορές. Ο εμφύλιος του χτυπάει την πόρτα παίρνοντας την παπαδιά του και μαζί το χαμόγελο της ζωής του...

Χρόνια μετά, κατασταλαγμένος κι ώριμος βρίσκεται αντιμέτωπος με τους επιγόνους του και προσπαθεί να τους διδάξει όσα του έμαθε η ιστορία. Εκείνοι παίζουν ακόμη μαζί του κι ας τραβήξαν άλλους δρόμους διεστώτες. Και πότε πότε τον ρωτάνε όπως παλιά: Πετάει, πετάει το σύννεφο;

Μαγικός ρεαλισμός

O Γιάννης Πετσίλας, δημοσιογράφος, σύμβουλος τύπου της Ελληνικής πρεσβείας στην Οττάβα, σε μια κριτική προσέγγιση στο νέο έργο της Ιουστίνης Φραγκούλη, σημειώνει:

"H ζωή σε όλες της τις εκφάνσεις, η νεώτερη ιστορία της Ελλάδας από τους Βαλκανικούς πολέμους μέχρι τη μεταπολίτευση, η ανθρώπινη συνθήκη αυτή καθεαυτή, προβάλλονται σαν κινηματογραφική ταινία στο βιβλίο «Πετάει, πετάει το σύννεφο», της Ιουστίνης Φραγκούλη–Αργύρη.

Με γλώσσα απλή, άμεση αλλά και ταυτόχρονα λυρική, η συγγραφέας σκιαγραφεί τη ζωή και το έργο ενός Ελληνα από την επαρχία, ιερωμένου αργότερα, μέσα σε οχτώ δεκαετίες του 20ου αιώνα.

Ολα τα γεγονότα της εποχής, που σημάδεψαν την Ελλάδα και την κοινωνία της, ζωντανεύουν μέσα στις θύμισες του Παπακωστάγγελου, αγρότη, μετανάστη, πολεμιστή της Μεγάλης Ιδέας, οικογενειάρχη και ιερωμένου.

Η παντελής έλλειψη βαρύγδουπων ιστορικών και κοινωνικών αναλύσεων, δίνουν στο βιβλίο μία αμεσότητα και μία φρεσκάδα, καθώς τα γεγονότα ζωντανεύουν μέσα από την καθημερινότητα των απλών ανθρώπων, αυτών που είναι οι πραγματικοί κουβαλητές της ιστορίας και της εξέλιξης της κοινωνίας.

Η συνεχής εναλλαγή του χώρου και του χρόνου, όπου συμβαίνουν τα γεγονότα, δεν ξενίζει καθόλου τον αναγνώστη, καθώς η μνήμη του Παπακωστάγγελου γυρίζει σαν flash-back και flash-forward μιας εξαίρετης ταινίας.

Η γλώσσα λιτή, καθόλου επιτηδευμένη, διευκολύνει τον αναγνώστη να διεισδύσει στη ψυχή των χαρακτήρων, να απολαύσει, να κλάψει, να ταυτισθεί ίσως.

Οι Βαλκανικοί πόλεμοι, η Μικρασιατική καταστροφή, οι δύο παγκόσμιες συρράξεις, ο εμφύλιος, η χούντα και η μεταπολίτευση, εμφανίζονται μέσα από την επίδραση που έχουν στους ανθρώπους, όπως και ο έρωτας, ο θάνατος, η πίκρα, η απογοήτευση, η υπερηφάνεια, η ταπεινότητα, η πίστη, αλλά και η ελληνική φύση και οι μυρωδιές της καθημερινής ζωής.

Πρόκειται για ένα είδος ελληνικού μαγικού ρεαλισμού, αντίστοιχου εκείνου των Λουίς Μπόρχες και Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές.

Η αφήγηση μπορεί να συνοψιστεί στην εξής φράση του βιβλίου: «Τα παιδιά τον κοιτούσαν μέσα στα μάτια. Κρέμονταν από τα χείλη του γιατί ο Κωστάγγελος είχε το χάρισμα να μεταφέρει τα γεγονότα σε χρωματιστές εικόνες, σαν να τους έδειχνε καρτ-ποστάλ»."

- Στ. Μεσσήνης